| Summary: | Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια εισαγωγή στην Απελευθέρωση της Αγοράς ηλεκτρικής ενεργείας στη χώρα μας. Η κοινοτική οδηγία 96/92 άνοιξε «τους ασκούς του Αιόλου» για το συγκεκριμένο εγχείρημα και η Ελλάδα εναρμονίζεται με τις ευρωπαϊκές συντεταγμένες μέσω του νόμου 2773/99.Ο παραπάνω νόμος καθορίζει τη σύσταση της ΡΑΕ και του ΔΕΣΜΗΕ αλλά και τις αρμοδιότητες των, όπως και αυτές της ΔΕΗ.Αργότερα με το νόμο 4001/2011 έχουμε την σύσταση των ΑΔΜΗΕ και ΛΑΓΗΕ οι οποίοι επιμερίζονται τις μέχρι τότε ευθύνες του ΔΕΜΗΕ. Οι συνεχείς τροποποιήσεις του νομοθετικού πλαισίου έδωσαν συγκεκριμένο ρόλο στους παράγοντες της Αγοράς.
Στο δεύτερο κεφάλαιο γνωρίζουμε τον Κώδικα Διαχείρισης Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας. Τα κύρια περιεχόμενα του Κώδικα είναι: οι Γενικές Αρχές, ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός, η Κατανομή Φορτίου σε πραγματικό χρόνο, η Μέτρηση Παραγωγής και Κατανάλωσης, η Εκκαθάριση Αποκλίσεων, ο Μηχανισμός Διασφάλισης Επάρκειας Ισχύος, η Λειτουργία, συντήρηση, ανάπτυξη και χρήση Φυσικού Συστήματος, και σύνδεση Χρηστών με αυτό. Οι επιμέρους αγορές και μηχανισμοί που δημιουργούνται από τον Κώδικα είναι η Χονδρεμπορική Αγορά Ενέργειας(ουσιαστικά ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός όπως θα δούμε παρακάτω), η Αγορά Μακροχρόνιας Αξιοπιστίας Ισχύος(που λειτουργεί σαν δικλείδα ασφαλείας για τους παραγωγούς και τους προμηθευτές) και ο Μηχανισμός Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (που φροντίζει για την ισορροπία των συναλλαγών την Ημέρα Κατανομής).
Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ). Σκοπός του ΗΕΠ είναι ελαχιστοποίηση της συνολικής δαπάνης για την εξυπηρέτηση του φορτίου ηλεκτρικής ενέργειας σε κάθε Ηµέρα Κατανοµής υπό όρους καλής και ασφαλούς λειτουργίας του Συστήµατος και διασφάλισης επαρκών εφεδρειών. Στον ΗΕΠ μπορούν να συμμετάσχουν παραγωγοί και εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και προμηθευτές, αυτοπρομηθευόμενοι πελάτες και εξαγωγείς ενέργειας (Εκπρόσωποι Φορτίου). Επιπλέον γίνεται αναφορά στη Δήλωση Φορτίου. Δηλώσεις Φορτίων υποβάλλονται από τους «Εκπροσώπους» και αφορούν απορρόφηση ηλεκτρικής ενέργειας από Μετρητή Πελάτη ή ηλεκτρική ενέργεια προς εξαγωγή.Το Περιεχόµενο ∆ηλώσεων Φορτίου αναλόγως τον Εκπροσωπο. Αρχικά έχουμε μη τιµολογούµενες ∆ηλώσεις για κατανάλωση στην Ελλάδα, οι οποίες δηλώνουν την ποσότητα ενέργειας για κάθε Περίοδο κατανοµής της Ηµέρας Κατανοµής που προτίθεται να απορροφήσει κάθε Εκπρόσωπος Φορτίου.Όμως για εξαγωγές και άντληση έχουμε τιµολογούµενες ∆ηλώσεις οι οποίες περιλαµβάνουν ζεύγη τιµών - ποσότητας ενέργειας για κάθε Περίοδο κατανοµής της Ηµέρας Κατανοµής που προτίθεται να απορροφήσει κάθε Εκπρόσωπος Φορτίου, αναλόγως της τιµής ηλεκτρικής ενέργειας. Για τα ζήτημα της προθεσμίας υποβολής Δηλώσεων Φορτίου,τις συνέπειες μη υποβολής και τον έλεγχο κάλυψης χρηματικών υποχρεώσεων από τον Εκπρόσωπο υπεύθυνος είναι ο ΛΑΓΗΕ σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ.
Στο ίδιο κεφάλαιο μελετάμε και τις Προσφορές Έγχυσης. Υποβάλλονται από τους Παραγωγούς (κατόχους άδειας παραγωγής), και δευτερευόντως από κατόχους Άδειας Προμήθειες και Αυτοπρομηθευόμενους Πελάτες, καθώς και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις από το Λειτουργό σε συνεργασία με τον Διαχειριστή. Οι Προσφορές Έγχυσης υποβάλλονται υποχρεωτικά και χωριστά για κάθε Μονάδα Παραγωγής.Για άλλη μια φορά ΛΑΓΗΕ και ΑΔΜΗΕ ελέγχουν την νόμιμη υποβολή της Προσφοράς,το περιεχόμενο αλλά και την προθεσμία. Παρόμοια, έχουμε και τις Προσφορές Εφεδρειών. Ο κάτοχος της άδειας παραγωγής οφείλει να υποβάλλει, χωριστά για κάθε Κατανεμημένη Μονάδα, πλήρως δεσμευτική Προσφορά Εφεδρειών για κάθε Περίοδο Κατανομής κάθε Ημέρας Κατανομής.
Επιπλέον εξετάζεται το πρόγραμμα ΗΕΠ δηλαδή ο προγραμματισμός ο οποίος καθορίζει − για κάθε περίοδο της ημέρας στην οποία αναφέρεται ο ΗΕΠ − την παραγωγή Μονάδων που έχουν υποβάλει προσφορές και την ενέργεια τιμολογούμενων εισαγωγών η οποία γίνεται δεκτή, όπως και την παροχή Επικουρικών Υπηρεσιών Εφεδρειών κατά τις Περιόδους Κατανομής της Ημέρας Κατανομής. Η Επίλυση ΗΕΠ προσδιορίζει την Οριακή Τιµή του Συστήµατος για κάθε ώρα της Ηµέρας Κατανοµής, η οποία αντιστοιχεί στην υψηλότερη τιµή βαθµίδος Προσφοράς Έγχυσης που εντάσσεται στο πρόγραµµα ΗΕΠ αλλά και το ιδιο το προγραμμα ΗΕΠ. Η Οριακή Τιμή του Συστήματος (ΟΤΣ) αποτελεί την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού για παράδοση την επόμενη ημέρα, και αντιστοιχεί στην οριακή αύξηση της βέλτιστης δαπάνης του ΗΕΠ που θα προέκυπτε από οριακή αύξηση του φορτίου του Συστήματος. Εναλλακτικά μπορεί κάποιος να πει ότι η ΟΤΣ αντιστοιχεί εν γένει στο κόστος παραγωγής της «επόμενης MWh» ηλεκτρικής ενέργειας, όπως αυτό προσδιορίζεται από τις προσφορές των μονάδων παραγωγής. Η εκκαθάριση λογαριασμών οι πληρωμές ,οι εισπράξεις και οι διευθετήσεις γίνονται βάσει χρονοδιαγράμματος σε συνεγασία με τον Διαχειριστή.
Το τέταρτο κεφάλαιο σχετίζεται με την Κατανομή Φορτίου. Αντικείμενο της Διαδικασίας Κατανομής Φορτίου είναι ο προγραμματισμός της λειτουργίας των Κατανεμόμενων Μονάδων, των Συμβεβλημένων Μονάδων, των Εκτάκτων Εισαγωγών και των Μονάδων Ψυχρής Εφεδρείας, καθώς και η έκδοση των σχετικών Εντολών Κατανομής σε πραγματικό χρόνο από τον Διαχειριστή του Συστήματος, ώστε η συνολική απορρόφηση ηλεκτρικής ενέργειας από το Σύστημα, σύμφωνα με τις προβλέψεις και μετρήσεις του Διαχειριστή του Συστήματος, να διενεργείται υπό όρους καλής και αξιόπιστης λειτουργίας του Συστήματος. Η εκπόνηση του Προγράµµατος Κατανοµής αρχίζει αµέσως µετά το πέρας της επίλυσης του ΗΕΠ. Κατά την προηγούμενη μέρα ο Διαχειριστής καταρτίζει το πρόγραμμα με δεδομένα την πρόβλεψη του φορτίου, τις πληροφορίες που δίνουν οι Συμμετέχοντες και τον ΗΕΠ. Η επίλυση του Προγράµµατος Κατανοµής γίνεται µε µεθοδολογία ανάλογη αυτής της επίλυσης του Προγράµµατος ΗΕΠ και λίγο πριν την Ηµέρα Κατανοµής. Σε πραγματικό χρόνο τώρα,το πρόγραμμα επιλύεται ξανά σε περίπτωση σοβαρής µεταβολής των συνθηκών και γίνεται επεξεργασία τυχόν έκτακτων καταστάσεων καθώς ο Διαχειριστής παρακολουθεί δοκιμάζει και ερευνά ώστε να προλάβει μια οποιαδήποτε ζημιογόνο κατάσταση. Τέλος γίνεται αναφορά και στο Πρόγραµµα Οικονοµικής Φόρτισης των Μονάδων σε Πραγµατικό Χρόνο, (Real Time Dispatch - RTD), ένα επιβοηθητικό εργαλείο για την έκδοση Εντολών Κατανοµής προς τις µονάδες παραγωγής σε πραγµατικό χρόνο λειτουργίας το οποίο είναι απαραίτητο λόγω της πολυπλοκότητας των οικονοµικών προσφορών των Παραγωγών, ενώ µε την ηλεκτρονική µετάδοση των εντολών διευκολύνεται παράλληλα και η καταγραφή τους σε βάσεις δεδοµένων.
Στο πέμπτο κεφάλαιο ασχολούμαστε με τις Μετρήσεις και τους Μετρητες. Η Μέτρηση κατέχει κεντρικό ρόλο στην αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η συλλογή και η διαχείριση των Μετρήσεων είναι οι βασικοί παράγοντες για την πρόβλεψη, τον προγραµµατισµό και τη λειτουργία της απελευθερωµένης αγοράς. Καθορίζονται οι αρµοδιότητες και οι ευθύνες των ∆ιαχειριστών του Συστήµατος και του ∆ικτύου και των Χρηστών. Οι Μετρητές που χρησιµοποιούνται για την εφαρµογή του Κώδικα εντάσσονται σε Κατηγορίες Μετρητών και καταχωρούνται στο Μητρώο Καταχωρημένων Μετρητών. Επιπλέον,τηρείται πίνακας αντιστοίχισης Μετρητών και
Εκπροσώπων Μετρητών και υποβάλλονται ∆ηλώσεις εκπροσώπησης Μετρητών Φορτίου από τους Εκπροσώπους Φορτίου. Η συλλογή των µετρήσεων των Καταχωρηµένων Μετρητών διενεργείται από τον Διαχειριστή, µε τηλεµέτρηση µέσω του Συστήµατος Αυτόµατης Συλλογής Μετρήσεων (AMR), το οποίο αυτοµάτως µεταβιβάζει τις µετρήσεις σε αρχεία της Βάσης ∆εδοµένων Μετρητών και Μετρήσεων. Οι µετρήσεις υποβάλλονται σε πιστοποίηση, εκτίµηση και διόρθωση όπου είναι απαραίτητο και χρησιµοποιούνται για την εκκαθάριση των αποκλίσεων. Ο Διαχειριστής προς χάριν της διαφάνειας δημοσιεύει τυχόν διορθώσεις οι εκτιμήσεις με τις απαραίτητες πληροφορίες.
Στο έκτο κεφάλαιο εχουμε το τμήμα της Εκκαθάρισης Αποκλίσεων. Η συγκεκριμένη διαδικασία καλύπτει την ολοκλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων όλων των Συμμετεχόντων στις διαδικασίες του ΗΕΠ και οι διαδικασίες που περιλαμβάνονται σε αυτή διενεργούνται την επόμενη ημέρα της Ημέρας Κατανομής. Η Εκκαθάριση Αποκλίσεων περιλαμβάνει τη διευθέτηση των συναλλαγών σχετικά με τις Αποκλίσεις Παραγωγής – Ζήτησης, τις Επικουρικές Υπηρεσίες και τους Λογαριασμούς Προσαυξήσεων.
Σε ό,τι αφορά τις αποκλίσεις παραγωγής ζήτησης ο Διαχειριστής για κάθε Ημέρα Κατανομής και για κάθε Περίοδο Κατανομής της Ημέρας Κατανομής πραγματοποιεί υπολογισμούς αποκλίσεων ενέργειας για κάθε οντότητα έγχυσης ή απορρόφησης, υπολογισμούς επιβεβλημένων αποκλίσεων ενέργειας για κάθε μονάδα παραγωγής, υπολογισμούς μη επιβεβλημένων αποκλίσεων ενέργειας για κάθε μονάδα παραγωγής, υπολογισμούς, πληρωμών και εισπράξεων για αποκλίσεις Παραγωγής-Ζήτησης καθώς και για επιβεβλημένες ή μη επιβεβλημένες αποκλίσεις ενέργειας από μονάδες παραγωγής, υπολογισμούς πληρωμών και εισπράξεων για αποκλίσεις φορτίου υπολογισμούς πληρωμών και εισπράξεων για αποκλίσεις εισαγωγών/εξαγωγών. Οι πληρωμές και οι εισπράξεις πραγματοποιούνται σε μηνιαία βάση.
Περι επικουρικών υπηρεσιών τώρα ο Διαχειριστής φροντίζει να αποζημιώνει τις εκαστοτε μοναδες παραγωγής που λειτουργούν βοηθητικά όταν χρειαστεί καθώς έχει συνάψει μαζί τους από πριν συμφωνία για ενδεχόμενο έκτακτης ανάγκης. Τέλος στο κεφάλαιο αυτό γίνεται και ενδεικτική αναφορά στους λογαριασμούς προσαυξήσεων που τηρεί ο Διαχειριστής.
Στο κεφάλαιο 7 αναφέρεται ο Μηχανισμός Διασφάλισης επαρκούς ισχύος. O Μηχανισµός ∆ιασφάλισης Επαρκούς Ισχύος αποσκοπεί στη διασφάλιση µακροχρόνιας διαθεσιµότητας επαρκούς ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και υποδιαιρείται σε δύο κύρια µέρη, ένα µηχανισµό ελεύθερης εισαγωγής για είσοδο νέου παραγωγικού δυναμικού και ένα μηχανισμό υποχρεωτικής εισαγωγής ώστε να δεσμεύονται οι νέοι παραγωγοί για μελλοντική λειτουργία των μονάδων τους.Στον Μηχανισμό ελεύθερης εισαγωγής οι προµηθευτές οφείλουν να εξασφαλίζουν επαρκείς συµβάσεις (Συµβάσεις ∆ιαθεσιµότητας Ισχύος) µε τους Παραγωγούς, ώστε να ικανοποιούν το αναµενόµενο φορτίο. Οι κάτοχοι άδειας παραγωγής για Μονάδες που είναι εγγεγραµµένες στο Μητρώο Κατανεµόµενων Μονάδων οφείλουν να εκδίδουν και να καταθέτουν στο Μητρώο Α∆Ι, Αποδεικτικά ∆ιαθεσιµότητας Ισχύος για το σύνολο της Καθαρής Ισχύος κάθε Μονάδας Παραγωγής και για κάθε ένα από το τρέχον και τα τέσσερα επόµενα Έτη Αξιοπιστίας κατ’ ελάχιστο,αναλόγως τη διαρκεια. Όταν διαπιστώνεται μελλοντικός κίνδυνος ανεπάρκειας ισχύος, που δεν αναμένεται να καλυφθεί από επιχειρηματικές πρωτοβουλίες των Παραγωγών, ο Διαχειριστής του Συστήματος δύναται κατόπιν διαγωνισμού να προβαίνει σε προαγορά ΣΔΙ, οι οποίες αντιστοιχούν σε νέες Μονάδες Παραγωγής. Ο Διαχειριστής του Συστήματος, προκειμένου να διευκολύνει την αγορά μεταβίβασης των Συμβάσεων Διαθεσιμότητας Ισχύος, προβαίνει σε πλειοδοτική πώληση ΣΔΙ που είναι ελκυστικές για τους εκάστοτε προμυθευτές.
Στο κεφάλαιο οχτώ ασχολούμαστε με τη Λειτουργία,τη Συντήρηση, την Ανάπτυξη του Συστήματος και τη Σύνδεση Χρηστών.Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία ο Διαχειριστής είναι αυτός που σχεδιάζει τις προδιαγραφές, επεμβαίνει και εκτελεί τους απαραίτητους ελέγχους.Σε ό,τι αφορά τη Συντήρηση έχουμε το προγράμματα απομονώσεων τα οποίο είναι συγκεκριμένο αν και πάλι ανάλογα τις συνθήκες μπορεί να επέμβει ο Διαχειριστής. Η ανάπτυξη είναι πάλι έργο του Διαχειριστή καθώς έως την 1 η Αυγούστου κάθε έτους ο ∆ιαχειριστής του Συστήµατος εκπονεί προσχέδιο Μελέτης Ανάπτυξης του Συστήµατος (ΜΑΣΜ) το οποίο υποβάλλεται στη ΡΑΕ. Η ΜΑΣΜ κινείται με γνώμονα κάθε είδους νέες απαιτήσεις ή βελτίωση της τεχνολογίας. Για τη Σύνδεση των Χρηστών τώρα η διαδικασία περιλαμβάνει την Προσφορά Σύνδεσης, τη Σύμβαση Σύνδεσης, την Υλοποίηση Σύμβασης Σύνδεσης και την Ηλέκτριση του Χρήστη. Ο Διαχειριστής υποχρεούται να λαμβάνει κάθε αναγκαίο μέτρο, ώστε να διασφαλίζεται η νέα σύνδεση με το Σύστημα και χρήση αυτού από το Χρήστη, σύμφωνα με το Κοινοτικό και Εθνικό Δίκαιο.
Στο 9 κεφάλαιο αναφέρονται κάποιες απόψεις είτε θέτικες είτε αρνητικές σχετικα με την απελευθέρωση και την μεχρι τώρα πορεία του εγχειρήματος. === -
|
|---|
