Όψεις του νεοελληνικού ανατολισμού κατά τον 19ο αιώνα : σχολιασμένη βιβλιογραφική καταγραφή

• Main Author: Κακαρούμπα, Αμαλία
• Other Authors: Αθήνη, Στέση
• Language: gr
• Published: 2012
• Subjects: Ανατολισμός; Οριενταλισμός; Νεοελληνική λογοτεχνία; 808.803 552; Orientalism; Modern Greek literature
• Online Access: http://hdl.handle.net/10889/5360

Η μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας είναι οργανωμένη σε ικανοποιητικό βαθμό στο θέμα της σύστασης εμπεριστατωμένων βιβλιογραφικών έργων. Ωστόσο, δεν υπάρχει ειδική βιβλιογραφία που να καταγράφει έργα, πρωτότυπα ή μεταφρασμένα, τα οποία εντάσσονται στον «ελληνικό Ανατολισμό». Στόχος της παρούσας μελέτης, είναι να καταγραφούν, όσο το δυνατόν πιο συστηματικά, τα λογοτεχνικά έργα που συνδέονται με την Ανατολή και δημοσιεύονται στη διάρκεια του 19ου αιώνα. Στις σελίδες της παρούσας διπλωματικής μεταπτυχιακής εργασίας επιχειρείται μια πρώτη καταγραφή του ανατολικού στοιχείου στη νεοελληνική λογοτεχνία του 19ου αιώνα. Περιλαμβάνονται λογοτεχνικά κείμενα σε αυτοτελείς εκδόσεις, καθώς και σε περιοδικά της περιόδου. Συμπεριλαμβάνονται τα μεταφρασμένα κείμενα από την ευρωπαϊκή γραμματεία όπως και κείμενα που μεταφράστηκαν στα ελληνικά κατευθείαν από τις γραμματείες ανατολικών χωρών, όπως η Τουρκία, η Περσία, η Ινδία κ.ά. Σε εισαγωγικό κεφάλαιο παρουσιάζεται και σχολιάζεται η πορεία του ανατολικού στοιχείου στην ελληνική γραμματεία από τις απαρχές της επαφής του Ελληνισμού με πολιτισμούς της Ανατολής ως τα τέλη του 19ου αιώνα. Το κύριο μέρος της μελέτης ξεκινά με την καταγραφή ελληνικών λογοτεχνικών κειμένων με ανατολικά στοιχεία. Προτάσσονται οι αυτοτελείς εκδόσεις και ακολουθούν οι δημοσιεύσεις στα οικογενειακά φιλολογικά περιοδικά. Στη συνέχεια καταγράφονται οι μεταφράσεις λογοτεχνικών κειμένων από τις γραμματείες της Ανατολής, που αντλούν από τα πρωτότυπα έργα, ή από μεταφορές τους σε ευρωπαϊκές γραμματείες. Προτάσσονται και πάλι οι αυτοτελείς εκδόσεις και έπονται οι δημοσιεύσεις σε περιοδικά. Πρέπει να διευκρινιστεί πως σε ξεχωριστά υποκεφάλαια περιλαμβάνονται τα έργα που έχουν μεταφραστεί ήδη και τον 19ο αιώνα ανατυπώνονται, τα έργα που μεταφράζονται για πρώτη φορά τον συγκεκριμένο αιώνα, καθώς και τα έργα που έφτασαν στην ελληνική γραμματεία μέσω ευρωπαϊκών διάμεσων μεταφράσεων, αν και συχνά η γλώσσα διαμέσου η προτύπου δεν είναι γνωστή. Η καταγραφή λογοτεχνικών έργων ολοκληρώνεται με τα κείμενα ανατολικού περιεχομένου που προέρχονται από την ευρωπαϊκή γραμματεία και μεταφράζονται στα ελληνικά. Σε ξεχωριστό κεφάλαιο καταγράφονται οδοιπορικά κείμενα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις, είτε αυτοτελείς, είτε δημοσιευμένες σε οικογενειακά φιλολογικά περιοδικά, από Έλληνες, Ευρωπαίους και άλλους περιηγητές, που επισκέφθηκαν διάφορες χώρες της Ανατολής ή έζησαν για χρόνια εκεί και θέλησαν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με το αναγνωστικό κοινό της εποχής. Ακολουθεί η ενότητα με τις «ευσύνοπτες μορφές» (παροιμίες, γνωμικά και τα αποφθέγματα) ανατολικής προέλευσης που εντοπίστηκαν στα περιοδικά. Η καταγραφή ολοκληρώνεται με ένα καταληκτικό κεφάλαιο, όπου παρουσιάζονται τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα. Σε όλες τις κατηγορίες το υλικό παρουσιάζεται χρονολογικά. Πρόσθετα στοιχεία που αφορούν κείμενα, συγγραφείς ή μεταφραστές, τα οποία συγκεντρώθηκαν από τη δευτερεύουσα βιβλιογραφία ή αντλήθηκαν από αυτοψία των κειμένων παρατίθενται σε σύντομο σχόλιο, κάτω από το βιβλιογραφικό λήμμα. === The study of modern Greek literature is organized satisfactorily in establishing detailed bibliographical works. However, there is no scientific bibliographical work to literature works, original or translated, which correspond to the "Greek Orientalism." The aim of this thesis is to record as consistently as possible, the literary works associated with the East and published during the 19th century. In the pages of this diplomatic thesis is attempted a first inventory of the eastern component in modern literature of the 19th century. It includes literary texts that are publicated separately or in literary magazines of the period. It also includes literary works from European literature as texts translated into Greek by the literature of eastern countries such as Turkey, Persia, India etc. In the introductory chapter is presented and commented the progress of the eastern elements in Greek literature from the beginnings of the contact between Greeks and civilizations of the East until the late 19th century. The main part of the thesis begins by recording Greek literary texts with oriental elements. Preceded in separate versions, followed by publications in literary magazines. Then follows the record of the translated literary texts from eastern literature, which derive from the original works, or transfer in European registries. Preceded again separate versions, followed by publications in journals. It should be noted that separate sections include projects that have already been translated and reprinted in the 19th century. The bibliography ends with literary texts with eastern content from European literature that are translated into Greek. In a separate chapter are recorded travel documents and travel impressions by Greeks, Europeans and other travelers who have visited various countries of East or had lived there for years and wanted to share their experiences with literature readers. In the same chapter is also a section with proverbs and aphorisms that have Eastern origin and were found in the literary magazines. The bibliography ends with a conclusive chapter, which presents the findings of this research. In all categories the material is presented chronologically. Additional information on texts, authors or translators is placed in the brief comment under the bibliographic entry.