مقایسه برازش برخی از مدل های ریاضی به منظور توصیف کینتیک تخمیر شکمبه ای بر اساس آزمون تولید گاز برای علوفه یونجه

• Main Author: خلیل زابلی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Guilan 2016-11-01
• Series: تحقیقات تولیدات دامی
• Subjects: آزمون تولید گاز; مدل های ریاضی; نکویی برازش; یونجه
• Online Access: https://ar.guilan.ac.ir/article_2020_d69001fffade473d7a79e09d48c689dc.pdf
• ISSN: 2252-0872; 2538-6107

در این تحقیق از مدل­های ریاضی برای بررسی کینتیک تخمیر شکمبه­ای علوفه یونجه استفاده شد. این مدل­ها شامل مدل نمایی (EXP)، میکائیلیس-­منتن (MIC)، میچرلینگ (MIT)، ویبول (WEB)، کورکمز-­اوکاردس (KOR) و فرانس (FRC) بودند. آزمون تولید گاز در 4 دوره جداگانه انجام شد. تعداد 3 عدد سرنگ (3 تکرار) حاوی نمونه خوراک برای هر دوره در نظر گرفته شد و حجم گاز تولید شده در هر دوره در زمان­های مختلف انکوباسیون (144 ساعت) به وسیله این مدل­ها برازش شد. از آماره­های میانگین مربعات خطا (MSE)، ضریب تعیین (R²) و میانگین درصد خطا (MPE) برای نکویی ­برازش مدل­ها استفاده شد. از آزمون­های دوربین-واتسون، شاپیرو-ویلک، معیار اطلاعات بیزی (BIC)، معیار اطلاعات آکائیک (AIC) و فاکتور صحت (AF) برای انتخاب بهترین مدل استفاده شد. نتایج نشان داد مقدار MSE در مدل­های FRC (852/0) و MIC (917/0) نسبت به مدل EXP (437/7) کمتر بود (05/0<em>P</em><)، اما مقدار R² در مدل­های FRC و MIC (به ترتیب 997/0 و 997/0) در مقایسه با مدل EXP (973/0) بیشتر بود (05/0<em>P</em><). آزمون شاپیرو-ویلک نشان داد به­غیر از مدل EXP، مقدار خطا در همه مدل­ها دارای توزیع نرمال بود. مقادیر کمتر BIC،AIC  و AF در مدل FRC (به ترتیب 47/6- ، 18/6- و 20/2) و در مدل MIC (به ترتیب 32/4- ، 98/3- و 40/2) نشان داد که این مدل­ها دارای نکویی ­برازش بهتری در مقایسه با سایر مدل­ها بودند. به طور کلی مدل­های FRC و MIC کینتیک تخمیر شکمبه­ای علوفه یونجه را با دقت بیشتری برآورد کردند. لذا می­توان برای توصیف پروفیل تولید گاز از مدل­های فوق به­جای مدل EXP استفاده شود.