Aksaray İlinde Süt Sığırcılığı Yapan Kooperatif Ortaklarının Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Kooperatif - Ortak İlişkilerinin İncelenmesi

• Main Authors: Mücahit Paksoy, Osman Doğan Bulut
• Format: Article
• Language: English
• Published: Abant İzzet Baysal University 2020-07-01
• Series: Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
• Subjects: kooperatifçilik; süt sığırcılığı; tar-koop; hay-koop; aksaray; cooperatives; dairy cattle
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijaws/issue/56132/684674
• ISSN: 2149-8245

Tarım sektöründe büyük öneme sahip hayvancılığın gelişebilmesi için üreticilerin örgütlenmesi ve bu yapının etkin bir şekilde işlemesi gerekmektedir. Bu kapsamda hayvancılık kooperatiflerinin çalışma şeklinin incelenmesi ve araştırılması üreticilerin örgütlenmesi açısından son derece önemlidir Aksaray ilinde süt üretimi yoğun olarak yapılmaktadır. İl sahip olduğu 190 bin büyükbaş hayvan ve 331.823 tonyıl-1 süt üretimi ile dahil olduğu T71 bölgesi içerisinde ilk sırada yer almaktadır. Bu çalışmada Hay-Koop ve Tar-Koop Bölge birliklerine bağlı kooperatif ortağı çiftçilerin sosyo-ekonomik özellikleri ve kooperatif ile ortaklık ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 2016-2017 yılları içerisinde Aksaray ilinde Hay-Koop veya Tar-Koop’a üye kooperatif ortağı olan ve süt sığırcılığı yapan 90 işletme tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olup yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Çiftçilerin ortağı olduğu kooperatifin üye olduğu üst birlik durumlarına göre işletmelerin belirli özellikleri ile kooperatifler arasındaki istatistiksel ilişkinin varlığı Ki-Kare bağımsızlık testi ile belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, işletmecilerin büyük çoğunluğunun (%62.2) ilkokul mezunu olduğu ve işletmelerin %63.3’ünün sadece süt sığırcılığı işletmesi olduğu saptanmıştır. Hay-Koop’a üye kooperatif ortaklarının %77.1’i sadece süt sığırcılığa yaparken Tar-Koop’a üye kooperatif ortağı işletmelerin %52.4’ü süt sığırcılığı ile birlikte besicilik de yaptığı saptanmış olup yapılan Ki-Kare Testi ile bu ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (P<0.05).Bölgede kooperatif ortağı işletmecilerin tamamına yakını sütünü kooperatife teslim etmektedir. İşletmecilerin %55.5’i ürün pazarlama konusunun kooperatifler için öncelikli konu olması gerektiğini ve %66.7’si kooperatif karının yeni yatırım yapılarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir.