| Summary: | Bu
araştırmanın temel amacı ergenlerde okul tükenmişliğinin akademik kontrol odağı
ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırma verileri İç
Anadolu bölgesinde yer alan bir il merkezinde beş lisede 9-12.sınıflarda
öğrenim görmekte olan 701 öğrenciden toplanmıştır. Araştırmada “Ortaöğretim
Okul Tükenmişlik Ölçeği” ve “Akademik Kontrol Odağı Ölçeği” kullanılmıştır.
Verilerin çözümlenmesinde gruplar arası farklılığı belirlemek için Bağımsız
Gruplar t Testi ve Tek Faktörlü Varyans Analizi, okul tükenmişliğini yordayan
değişkenlerin belirlenmesi için hiyerarşik regresyon analizi kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda; cinsiyet, okul türü, algılanan ders başarısı, sınıf
düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi, devamsızlık süresi ve günlük ders çalışma
süresi değişkenlerine göre okul tükenmişliğinin bir ya da birden fazla alt
boyutundan elde edilen puanlarda anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir. Bunun
yanında okul tükenmişliği alt boyutları ile içsel kontrol odağı arasında orta
düzeyde ve negatif yönde, okul tükenmişliği alt boyutları ile dışsal kontrol
odağı arasında orta düzeyde ve pozitif yönde bir ilişkinin olduğu görülmüştür.
Diğer yandan regresyon analizi sonuçlarına göre; akademik kontrol odağı içsel
ve dışsal kontrol boyutları demografik değişkenlerle birlikte okul
tükenmişliğinin okula karşı ilgi kaybı alt boyutunun %12’sini, ders çalışmaktan
tükenme alt boyutunun %15’ini, aileden kaynaklı tükenme alt boyutunun %15’ini,
ödev yapmaktan tükenme alt boyutunun %14’ünü, öğretmen tutumlarından bunalma ve
sıkılma alt boyunun %17’sini ve okulda yetersizlik alt boyutunun %11’ini
açıklamaktadır. Okul psikolojik danışma hizmetleri çerçevesinde öğrenci
tükenmişliğine ilişkin koruyucu ve önleyici çalışmalar planlanırken öğrencilere
içsel denetim kazandıracak etkinliklere yer verilmelidir.
|
|---|
