„Te obrazki mogą zagrozić pokojowi publicznemu”. Karty pocztowe ze zbioru Bernarda Chrzanowskiego przed niemieckim parlamentem

• Main Author: Agnieszka Baszko
• Format: Article
• Language: English
• Published: Adam Mickiewicz University, Poznan 2021-06-01
• Series: Biblioteka
• Subjects: Bernard Chrzanowski (1861–1944); parlament Rzeszy w Berlinie; patriotyczne karty pocztowe; przemówienia poselskie; kodeks karny Rzeszy Niemieckiej; cenzura pruska
• Online Access: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/b/article/view/28481

Bernard Chrzanowski (1861–1944), polski działacz społeczno-narodowy w Poznańskiem, w latach 1901–1910 był posłem w parlamencie Rzeszy w Berlinie. Podczas swoich przemówień występował w obronie polskiej kultury i tożsamości narodowej, wskazywał na różne nadużycia pruskiej administracji wobec Polaków. Kilka jego mów plenarnych poświęconych było paragrafowi 130 niemieckiego kodeksu karnego, często wykorzystywanego przez policję i sądy pruskie do konfiskowania polskiej literatury i sztuki, w tym popularnych wówczas patriotycznych kart pocztowych. W Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu zachował się zbiór kilkudziesięciu obiektów ikonograficznych, głównie pocztówek, których Chrzanowski podczas swoich wystąpień używał jako swoistych „dowodów rzeczowych”. Celem artykułu jest przedstawienie owego zbioru i jego wykorzystania w walce parlamentarnej na przykładzie wybranych wystąpień poznańskiego posła.