U potrazi za Adamom Oršićem kroz arheologiju XX veka

• Main Author: Marko Janković
• Format: Article
• Language: English
• Published: University of Belgrade 2016-11-01
• Series: Etnoantropološki Problemi
• Subjects: istorija discipline; biografija; Adam Oršić; Muzej u Nišu; Drugi svetski rat; arheologija u Brazilu
• Online Access: https://eap-iea.org/novi-ojs/index.php/eap/article/view/693

Životne i arheološke putanje Adama Oršića često su išle različitim smerovima, naizgled stihijski i bez ikakvog jasnog plana. Ipak, konstanta u njegovoj biografiji je rad na arheologiji, bilo da se radi o neolitskom naselju na Bubnju kod Niša, rimskoj utvrdi kod Miheldorfa ili humkama u Brazilu. Bez obzira na njegov društveni položaj ili političke prilike u kojima se našao, Oršić je istrajavao u bavljenju arheologijom. Na tom putu, Oršić je načinio važna otkrića, publikovao vredne radove za veliki broj lokaliteta koji se istražuju i danas, i trudio se da stečeno znanje prenese drugima, bilo kroz obuku lokalnih poverenika, nastavu koju je držao studentima u Brazilu ili na stručnim skupovima. Arheologijom u Nišu bavio se s pozicije kustosa Muzeja u čijem osnivanju je učestvovao, ali i kao referent Banovinskog konzervatorskog odeljenja. Tokom Drugog svetskog rata, nakon kratkog političkog nameštenja u Srbiji,odlazi u Hrvatsku gde se bavi diplomatijom, da bi pred sam kraj rata otišao u Austriju, gde je učestvovao u arheološkim kampanjama Muzeja u Lincu (Landesmuseum Linz). Oršić 1951. godine odlazi u Brazil, gde nastavlja karijeru arheologa do svoje smrti 1968. godine. I pored sveg važnog posla koji je obavio u Jugoslaviji, dugo je ignorisan u lokalnim arheološkim zajednicama.