Euskal hitz-ordenaren norabidea: idealismo ideologikotik pragmatismo komunikatiborantz
Euskal hiztunak gero eta maizago jardun beharko du hiru hizkuntza ukipenean diren jendarte batean: euskara, gaztelania/frantsesa eta ingelesa. Gaztelania (edo frantsesa) eta ingelesa oso garatuak diren hizkuntzak dira, eta euskarak tradizio murritza edo mugatua du zenbait esparrutan. Hori dela et...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Gobierno de Navarra
2014-06-01
|
Series: | Fontes Linguae Vasconum |
Subjects: | |
Online Access: | http://www.culturanavarra.es/uploads/files/04_Maia%20FLV%201117.pdf |
Summary: | Euskal hiztunak gero eta maizago jardun beharko du hiru hizkuntza ukipenean
diren jendarte batean: euskara, gaztelania/frantsesa eta ingelesa. Gaztelania
(edo frantsesa) eta ingelesa oso garatuak diren hizkuntzak dira, eta euskarak tradizio
murritza edo mugatua du zenbait esparrutan. Hori dela eta euskaraz
oraindik definizio prozesuan daude zenbait hizkuntz erabilera, eta horrek iritzitrukeak
eta proposamenak dakartza. Artikulu honetan bildu eta labur analizatzen
dira hainbat adituren iritziak norantz jo beharko lukeen euskarazko
hitzordenak garai honetan non prosa logiko-diskurtsiboa franko garatzen ari
den (adibidez, unibertsitatearen eremuko hainbat jardunetan). Analisia eginda,
proposatzen dugu hiru norabide edo jardunbide ageri direla aukeran eredu
gisa har daitezkeenak: 1) eredu idealista idiosinkratikoa edo bereizi-zalea; 2)
homologazio lasterreko eredua («homologazioa karrakailuka»84); 3) arian-ariko
egokitze doitua eta haztatua. Azterturiko iritzietatik ondorioztatzen dugu jendartean
bilakaera izan dela: joan den mendeko 60-70 urteetatik aitzina eredu
idealista-idiosinkratikoaren eragina da nabariena, baina gaur egun, euskaraz
prosa logiko-diskurtsiboa garatzeko, aditu gehienen iritziak sar daitezke eredu
aitzinazale doitu eta haztatuan.
The Basque speaker will be living in a society with three languages in contact:
Basque, Spanish/French and English. Spanish (or French) and English are very
well-developed languages while Euskara has a limited tradition particularly in
some formal domains. That is why some uses of the Basque language nowadays
are still to be clearly defined, what causes some debate and the presentation of
different alternative proposals. In this article we collect and analize some
relevant views of several experts with regard to which orientation should be
taken in the issue of the word-order in Basque sentences in a time where the
logical-discursive prose in the Basque is having a notable development (e.g., in
some activities carried out at the university field). After the analysis we propose
the existence of three orientationes or guidelines that could be taken as optional
models for developping the logical-discursive prose in Basque language: 1) the
idealistic-idiosyncratic model; 2) the in-laboratory hasty homologation model; 3) the
progressive and balanced adaptation model. From the opinions analized we
deduce that an evolution is taking place in the Basque society: whilst the
idealistic-idiosyncratic model was predominant since the sixties-seventies of the
past century, nowadays most of the experts’ opinions may be classified into the
progressive and balanced adaptation model. |
---|---|
ISSN: | 2530-5832 2530-5832 |