آثار اقتصادی تحقیقات به‌نژادی خرما در شرایط ریسک بر توسعه

• Main Authors: سارا احمدی زاده, احمد مستعان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI) 2021-02-01
• Series: اقتصاد کشاورزی و توسعه
• Subjects: خرما; آثار اقتصادی تحقیقات; ریسک; شبیه‌سازی مونت‌کارلو
• Online Access: http://aead.agri-peri.ac.ir/article_123607_1267f1765c63e642d390c52e8143e6e9.pdf

سرمایه‌گذاری پایدار در تحقیق و توسعه، در شرایط وجود چالش مالی برای انجام تحقیقات، مستلزم ارائه شواهد مستند از منافع آنهاست. بر این اساس، تحقیق حاضر با هدف برآورد میزان تأثیر منافع اقتصادی بالقوة تحقیقات به‌نژادی خرما به‌عنوان یکی از منابع مهم افزایش بهره‌وری در شرایط ریسک و با استفاده از روش مازاد اقتصادی پیش از اجرا، بر مبنای این اصل انجام شد که معرفی ارقام پربازده و سازگار می‏تواند سبب جابه ‏جایی منحنی عرضه شود. با توجه به ارتباط مستقیم جابه ­جایی نسبی منحنی عرضه با افزایش پارامتر ریسکی تغییرات عملکرد، برای برآورد منافع بالقوه تحقیقات در شش استان خرماخیز، از روش شبیه ­سازی مونت‌کارلو و روش نمونه‌برداری ابرمکعب لاتین استفاده شد. همچنین، با توجه به ماهیت ریسکی متغیرها، بازه تغییرات همه شاخص ­های مورد ارزیابی تعیین شد. یافته ‏های تحقیق، با توجه به مثبت شدن نتایج ارزش خالص منافع اقتصادی و انتقال منحنی عرضه به سمت راست و تأثیر مثبت بر بهره‌وری کل عوامل تولید، مؤید تأثیر پیشرفت فنی ناشی از به‌کارگیری فناوری حاصل از تحقیقات به­نژادی بود؛ همچنین، نرخ بازدهی داخلی بزرگتر از حداقل نرخ بازگشت سرمایه بود و بازه کارآیی در کل استان‌ها در محدودة 6/51 تا 91 ریال به ازای هر ریال هزینه‌کرد به‏دست آمد. نتایج تحلیل مدیریت ریسک بر اساس استاندارد «پیکره دانش مدیریت پروژه» (PMBOK)، ثبات مطلوب نتایج حاصل را تأیید کرد، که تأکیدی بر بازدهی قابل قبول سرمایه ‏گذاری در تحقیقات به ­نژادی خرما بوده و از این‌رو، پیشنهاد شده است که سیاست­ های حمایتی بیشتری در زمینه تحقیقات به ‏­نژادی خرما اتخاذ شود.