بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان
خشکسالی، بهعنوان یکی از مخاطرات محیطی، اثرات زیانبار زیستمحیطی از خود برجای میگذارد پژوهش حاضر، با هدف بررسی روند خشکسالیها و تأثیرات آن بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی در سکونتگاههای روستایی استان کردستان، به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری، شامل 384 نفر، از میان سرپرستان خانوار...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute
2021-05-01
|
Series: | روستا و توسعه |
Subjects: | |
Online Access: | http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_124415_ee359606c36c9ceed5a8ff15d820fa84.pdf |
id |
doaj-e4d4158904e047d380a91c29bb4ddb22 |
---|---|
record_format |
Article |
spelling |
doaj-e4d4158904e047d380a91c29bb4ddb222021-09-17T08:13:40ZfasAgricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Instituteروستا و توسعه1563-33222645-64862021-05-0124117319410.30490/rvt.2021.341691.1194124415بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستانرحمتالله بهرامی0محمدفرید سپری1استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.دانشآموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد، بروجرد، ایران.خشکسالی، بهعنوان یکی از مخاطرات محیطی، اثرات زیانبار زیستمحیطی از خود برجای میگذارد پژوهش حاضر، با هدف بررسی روند خشکسالیها و تأثیرات آن بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی در سکونتگاههای روستایی استان کردستان، به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری، شامل 384 نفر، از میان سرپرستان خانوارهای استان کردستان در سال 1398 انتخاب شدند. برای تعیین وضعیت خشکسالی، ابتدا بررسی وضعیت بارش در یک دوره زمانی 27 ساله (1365 تا 1392) بر اساس شاخص SPI و همچنین، تبیین پیامدهای خشکسالی به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت. نتایج به روش SPI نشان داد که شهرستانهای قروه نوزده سال، بیجار و سنندج هر کدام با هفده سال، سقز و بانه هر کدام با شانزده سال، زرینه با پانزده سال و مریوان با چهارده سال خشکسالی را از انواع ملایم تا شدید تجربه کردند. نتایج تحلیل عاملی در عوامل اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی نشان داد که در کل، این عوامل 03/55 درصد کل واریانس را تبیین میکند؛ و از آن میان، عامل اقتصادی با تبیین 91/22 درصد در رده نخست قرار میگیرد و عوامل زیستمحیطی و اجتماعی، بهترتیب، با تبیین 27/17 و 85/14 درصد کل واریانس در ردههای بعدی قرار دارند؛ همچنین، در میان این عوامل، بیشترین تأثیرات خشکسالی به سه متغیر کاهش سطح درآمد با 782/0، کاهش دبی آب چشمهها با 705/0 و مهاجرت با 766/0 درصد برمیگردد. برای بهبود معیشت و ماندگاری روستاییان، استفاده از ذخیره آب سدها، توسعه نظام باغداری و آموزش کشاورزان در راستای متنوعسازی حرفهها و مشاغل روستایی از راهکارهای پیشنهادی بهشمار میروند.http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_124415_ee359606c36c9ceed5a8ff15d820fa84.pdfخشکسالیشاخص spiناپایداریروستااستان کردستان |
collection |
DOAJ |
language |
fas |
format |
Article |
sources |
DOAJ |
author |
رحمتالله بهرامی محمدفرید سپری |
spellingShingle |
رحمتالله بهرامی محمدفرید سپری بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان روستا و توسعه خشکسالی شاخص spi ناپایداری روستا استان کردستان |
author_facet |
رحمتالله بهرامی محمدفرید سپری |
author_sort |
رحمتالله بهرامی |
title |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
title_short |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
title_full |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
title_fullStr |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
title_full_unstemmed |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
title_sort |
بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی خشکسالی بر مناطق روستایی استان کردستان |
publisher |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute |
series |
روستا و توسعه |
issn |
1563-3322 2645-6486 |
publishDate |
2021-05-01 |
description |
خشکسالی، بهعنوان یکی از مخاطرات محیطی، اثرات زیانبار زیستمحیطی از خود برجای میگذارد پژوهش حاضر، با هدف بررسی روند خشکسالیها و تأثیرات آن بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی در سکونتگاههای روستایی استان کردستان، به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری، شامل 384 نفر، از میان سرپرستان خانوارهای استان کردستان در سال 1398 انتخاب شدند. برای تعیین وضعیت خشکسالی، ابتدا بررسی وضعیت بارش در یک دوره زمانی 27 ساله (1365 تا 1392) بر اساس شاخص SPI و همچنین، تبیین پیامدهای خشکسالی به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت. نتایج به روش SPI نشان داد که شهرستانهای قروه نوزده سال، بیجار و سنندج هر کدام با هفده سال، سقز و بانه هر کدام با شانزده سال، زرینه با پانزده سال و مریوان با چهارده سال خشکسالی را از انواع ملایم تا شدید تجربه کردند. نتایج تحلیل عاملی در عوامل اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی نشان داد که در کل، این عوامل 03/55 درصد کل واریانس را تبیین میکند؛ و از آن میان، عامل اقتصادی با تبیین 91/22 درصد در رده نخست قرار میگیرد و عوامل زیستمحیطی و اجتماعی، بهترتیب، با تبیین 27/17 و 85/14 درصد کل واریانس در ردههای بعدی قرار دارند؛ همچنین، در میان این عوامل، بیشترین تأثیرات خشکسالی به سه متغیر کاهش سطح درآمد با 782/0، کاهش دبی آب چشمهها با 705/0 و مهاجرت با 766/0 درصد برمیگردد. برای بهبود معیشت و ماندگاری روستاییان، استفاده از ذخیره آب سدها، توسعه نظام باغداری و آموزش کشاورزان در راستای متنوعسازی حرفهها و مشاغل روستایی از راهکارهای پیشنهادی بهشمار میروند. |
topic |
خشکسالی شاخص spi ناپایداری روستا استان کردستان |
url |
http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_124415_ee359606c36c9ceed5a8ff15d820fa84.pdf |
work_keys_str_mv |
AT rḥmtạllhbhrạmy brrsyạtẖrạtạqtṣạdyạjtmạʿywzystmḥyṭykẖsẖḵsạlybrmnạṭqrwstạyyạstạnḵrdstạn AT mḥmdfrydspry brrsyạtẖrạtạqtṣạdyạjtmạʿywzystmḥyṭykẖsẖḵsạlybrmnạṭqrwstạyyạstạnḵrdstạn |
_version_ |
1717377526810017792 |