13. YÜZYILDA ANADOLU’DA İNŞA EDİLEN AHŞAP DİREKLİ CAMİLER ÜZERİNE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI

• Main Author: Filiz Karakuş
• Format: Article
• Language: English
• Published: Istanbul Aydın University 2021-01-01
• Series: The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication
• Subjects: anatolian seljuks, principalities (beyliks) period; mosques with wooden pillars; 13th. century; anadolu selçukluları ve beylikler dönemi; ahşap direkli camiler; 13. yüzyıl
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tojdac/issue/59046/796767?publisher=deniz-yengin

Bu makalede, Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemi camileri arasında çok önemli bir yere sahip olan ahşap direkler üzerinde taşınan ve düz ahşap çatı ile örtülü camiler ele alınmıştır. Orta Asya’daki ahşap direkli cami geleneğinin sürdürülmesi ile Türkler tarafından Anadolu’ya getirilmiş olan bu yapı tipinin Anadolu Selçuklu Devleti Dönemi’nde, 13. yüzyılda çok önemli örnekleri ortaya konmuştur. Bu çalışmada, bu yapı tipinin en görkemli örneklerinden olan Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Afyon Ulu Camii, Ankara Arslanhane (Ahi Şerafettin Camii) ve Sivrihisar Ulu Camii incelenmiştir. Söz konusu yapılar ile ilgili arşiv ve literatür araştırmaları yapıldıktan sonra, yapılara ait katalog çalışması yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında yapıların plan, cephe gibi biçimsel özellikleri, yapım tekniği, plan tipi, giriş sayısı, son cemaat ve mahfil kat olup olmaması gibi genel özellikleri, çevre ilişkisi, taşıyıcı eleman ve mimari elemanlar gibi mekânsal özellikleri incelenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda 13. yüzyılda Anadolu’da inşa edilen ahşap direkli camiler üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır. 13. yüzyılda inşa edilen Konya Sahipata Camii geçirdiği yangından sonra genel özellikleri tamamen değiştiği için çalışmanın kapsamı dışında bırakılmıştır.