Summary: | Denizli ili çevresinde işletilen traverten, kayraktaşı, kireçtaşı gibi doğaltaşlar, bina ve yapıtaşı olarak kullanılmaktadır. Aynca, işletilebilir potansiyele sahip olmalarına rağmen işletilmeyen kireçtaşı ocakları da mevcuttur. Bu çalışmada, Denizli ili'nin kuzeydoğusunda, Başçeşme ve Yenibağlar arasında yüzlek veren Başçeşme Fosmasyonu'nun dolomitik kireçtaşı üyesinin, inşaat ve yapı malzemesi olarak kullanılabilirlikleri incelenmiştir. Bu amaçla, araziden laboruvar deneylerinde kullanılmak üzere blok dolomitik kireçtaşı örnekleri alınmıştır. Daha sonra hazırlanan kayaç örnekleri üzerinde kuru ve doygun birim hacim ağırlık, etkili gözeneklilik, ağırlıkça su emme, tek eksenli sıkışma dayanımı, Schmidt çekici sertlik değeri, P-dalga hızı ve suda dağılmaya karşı duraylılık indeks deneyleri gibi jeomekanik deneyler yapılmıştır. Daha sonra, petrografik analiz ve deney sonuçları, uluslararası doğaltaş kalite standartları (Avrupa Normları ve ASTM Standartları) ile birlikte kullanılarak, dolomitik kireçtaşının yapıtaşı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Sonuç olarak, dolomitik kireçtaşları yoğun çatlaklar ve damarlar içeren bir kaya kütlesi niteliğindedir, fakat ocak olarak işletilmek için yeterli kaliteye sahip değildir. Kayacın renk ve dokusunun homojen olmaması nedeniyle, modern yapıların içerisinde süs amaçlı kullanımı tercih edilmeyebilir, ancak kayacın jeomekanik özellikleri, binaların dış cephelerinde yapıtaşı olarak kullanılmasına uygundur. Anahtar kelimeler: Denizli, Doğaltaş standartları, Dolomitik kireçtaşı
|