An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the Borderland

• Main Author: Marta Petryk
• Format: Article
• Language: English
• Published: Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences 2014-12-01
• Series: Colloquia Humanistica
• Subjects: Kven; identity; language; dialect; Norway; Norwegian; Finnish; minority
• Online Access: https://ispan.waw.pl/journals/index.php/ch/article/view/382

An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the Borderland Kvens are one of the groups which are recognized as minorities in Norway. In this article I will address the issue of language as an important identity creating factor. After I have given the most important informations about the hardly known minority group  I will present a short description of the Kven language’s classification and status in Norway – both earlier and nowadays. Then I want to present how the Kven language is used while creating the Kven identity.   Stary język o nowym statusie. Kilka aspektów tożsamości Kvenów na Pograniczu Kvenowie są jedną z kilku grup uznawanych w Norwegii za mniejszości. Zarówno definicja jak i etnonim „Kven” budzą wiele kontrowersji. W myśl najpowszechniejszej definicji Kvenowie to potomkowie fińskich imigrantów w Norwegii. Jednakże trzeba pamiętać, że posługując się słowem „imigranci” możemy natrafić na sprzeciw, ponieważ w przypadku Kvenów mówimy często o migracjach na obszarze północnej Skandynawii wcześniejszych od ustanowienia dzisiejszych granic państwowych. Podobnie termin Finowie nie jest powszechnie akceptowany. Wątpliwości budzi on zwłaszcza wśród badaczy oraz tych członków grupy, którzy podkreślają zróżnicowanie etniczne dzisiejszej Finlandii. Mimo to wielu członków grupy nazywanej Kvenami uważa, że „Kven” i „Fin” oznaczają to samo. Protestują przy tym przeciwko nazywaniu ich Kvenami, ponieważ to niegdyś używane przez norweską większość słowo miało pejoratywny wydźwięk. Wśród współczesnych definicji kategorii „Kven” często pojawia się następująca: „Kvenowie to fińskojęzyczny lud przybyły do Norwegii przed rokiem 1900 oraz jego potomkowie” (Skarstein 2002: 85). Również i ta definicja może napotkać opór, ponieważ kveński uważany jest w Norwegii za odrębny język od roku 2005, a różnicę między kveńskim a fińskim bardzo wielu badaczy i użytkowników języka uważa za istotną. W niniejszym artykule zajmę się kwestią języka jako znaczącego czynnika tworzącego tożsamość. Przedstawię najważniejsze wiadomości o mało znanej mniejszości, a następnie omówię krótko klasyfikację i status języka kveńskiego w Norwegii, dawniej i dzisiaj. W końcu zajmę się kwestią wykorzystywania języka w procesie tworzenia tożsamości Kvenów.