Kireçtaslarında Donma-Çözünme (F-T) Çevrimlerinin Fiziksel ve Mekanik Özelliklere Etkisi

• Main Authors: Nazmi ŞENGÜL, Raşit ALTINDAĞ, Mahmut MUTLUTÜRK, Rafet KISTIR
• Format: Article
• Language: English
• Published: Suleyman Demirel University 2009-04-01
• Series: Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
• Online Access: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/sdufenbed/article/view/1089000855

<p>Gerek geleneksel gerekse çagdas mimari yapılarda dogal taslar yapı tası olarak ve/veya iç ve dıs mekanların kaplanmasında kaplama tası olarak kullanılmaktadır. Bu yapılarda kullanılan dogal taslar, hava kirligi, çesitli sanayi gazları, donma-çözülme, ısınma-soguma gibi dogal etkiler altında kalarak görüntü, fiziksel ve mekanik özelliklerinde degisime ve bütünlük kaybına ugrayabilmektedir. Bu degisimlerin etkilerini önceden veya mevcut durumlarında inceleyebilmek için çesitli yöntemler kullanılabilmektedir. Bu çalısma kapsamında da, ülkemizin çesitli yörelerine ait 6 farklı kireçtası seçilmis ve deneyler bu kayaçlar üzerinde yapılmıstır. Geçmiste çesitli tarihi yapıtlarda ve günümüzde de modern binalarda ve anıtlarda kullanılan dogal tasların, donma - çözünme (F-T) çevrimleri sonrasında fiziksel, mekanik ve indeks özelliklerindeki degisimlerini belirlemek amacıyla ele alınan her kayaç türünden farklı boyutlarda 81'er adet deney örnegi hazırlanmıstır. Öncelikle orijinal örnekler üzerinde fiziko-mekanik ve indeks deneyleri yapılmıs ve daha sonra bütün örnekler F-T deneyine tabi tutularak, toplam 50 çevrim olmak üzere, her 10 çevrim sonrası örnekler üzerinde deneyler tekrarlanmıstır. Her deney için baslangıç degerine nazaran meydana gelen degisim miktarları yüzde olarak belirlenmistir. Özellikle bosluk oranı yüksek kayaçlarda 50 donma-çözünme çevrimi sonrasında indeks ve mekanik özelliklerinde %50'lere varan bütünlük kayıpları gözlemlenmistir.</p>