Summary: | Autor przedstawia podstawowe relacje uczelni z otoczeniem w Stanach Zjednoczonych, a także określa modele takich związków oraz opisuje rolę rządu w kreowaniu warunków sprzyjających efektywnym procesom adaptacji. Zarysowuje pozorne sprzeczności między autonomią a zdolnością adaptacji do otoczenia uczelni amerykańskich. Następnie omawia trzy czynniki wyjaśniające stosunki uczelni z otoczeniem: strukturę poszczególnych instytucji, modele finansowania, w tym partycypację studentów w finansowaniu, oraz zróżnicowanie instytucji szkolnictwa wyższego. Czynniki te są wzajemnie powiązane. Wewnętrznemu zróżnicowaniu uczelni i zróżnicowaniu między poszczególnymi instytucjami towarzyszą procesy integracyjne. Autor prezentuje model autonomii uczelni i sterowania szkołami wyższymi przez rząd, uzupełniając opis o aktualne problemy adaptacyjne szkół amerykańskich zilustrowane przykładami. Artykuł kończą uwagi na temat możliwości wykorzystania doświadczeń amerykańskich w procesach przekształceń systemów szkolnictwa wyższego w Europie Środkowo-Wschodniej.
|