Deneysel Hipertansiyon Modelinde Farklı DOCA-tuz Uygulama Sürelerinin Kan Basıncı ve Damar Cevapları Üzerine Etkisi

• Main Authors: Sevtap Han, Mecit Orhan Uludağ, Emine Demirel Yılmaz
• Format: Article
• Language: English
• Published: Dicle University Medical School 2019-12-01
• Series: Dicle Medical Journal
• Subjects: hipertansiyon; doca-tuz; kan basıncı; endotel
• Online Access: http://diclemedj.org/upload/sayi/75/Dicle%20Med%20J-03835.pdf
• ISSN: 1300-2945; 1308-9889

Amaç: Hipertansiyon, gelişiminde pek çok faktörün etkili olması nedeniyle araştırılması zor bir hastalıktır. Deoksikortikosteron asetat (DOCA)-tuz hipertansiyon modeli, oldukça sık kullanılan ve insanlardaki esansiyel hipertansiyonu başarılı bir şekilde taklit edebilen bir deneysel modeldir. Hipertansiyon çalışmalarında, hayvan modelinin seçimi kadar seçilen modelinin ne kadar süreyle uygulanacağı da büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, DOCA-tuz hipertansiyon modelinin farklı sürelerde uygulanmasının, kan basıncı ve damar cevapları üzerine etkileri, araştırılmıştır. Yöntemler: Deneylerde 8 haftalık, erkek Wistar albino sıçanlar kullanılmıştır. DOCA-tuz hipertansiyon modelini oluşturmak için, hayvanlara tek taraflı nefrektomi uygulanmış ardından haftada iki kez DOCA enjeksiyonu (15 mg/kg, s.c.) yapılmış ve %1 NaCl ile %0,2 KCl içeren içme suyu verilmiştir. Uygulamalara farklı hayvan gruplarına 4 hafta ve 8 hafta boyunca devam edilmiş ve kan basınçları ölçülmüştür. Süre sonunda, hayvanların torasik aortları izole edilmiş ve damar cevapları izole organ banyosunda kaydedilmiştir. Bulgular: 4 veya 8 hafta DOCA-tuz uygulaması, hayvanların kan basıncını yükseltmiş ve aortanın endotele bağımlı gevşeme cevaplarını azaltmıştır. 4 haftalık DOCA-tuz grubunda aortun KCl kasılma cevapları değişmezken, alfa-1 reseptör agonisti fenilefrin (FE) ile uyarılan kasılma cevapları azalmıştır. 8 haftalık DOCA-tuz grubunda ise, hem KCl hem de FE ile oluşan damar kasılmaları azalmıştır. Sonuç: DOCA-tuz hipertansiyon modelinin erken döneminde, endotel işlevinde ve reseptör aracılı damar kasılmalarında bozukluklar ortaya çıkmaktadır. Daha uzun süreli uygulama sonucunda ise, kan basıncı daha fazla yükselmekte, hem endotel hem de damar düz kasının işlevlerinde bozukluklar görülmektedir. Elde edilen sonuçlar, deneysel hipertansiyon modelinde farklı DOCA-tuz uygulama sürelerinin, damarların işlevleri üzerine farklı etkileri olduğunu göstermektedir.