Edirnevî’nin Ṭabaḳātü’l-Müfessirîn Adlı Eserinin Tefsir Tabakat Literatüründeki Yeri

• Main Authors: Mehmet ÇİÇEK, Burhan YAZICI
• Format: Article
• Language: Arabic
• Published: Sakarya University 2020-06-01
• Series: Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
• Subjects: tefsir; tefsir tarihi; tabakât; tabakâtü'l-müfessirîn; ahmed b. muhammed el-edirnevî; kronoloji; tafsir; history of tafsir; tabaqat; tabaqat al-mufassirīn; ahmed b. muhammed al-edirnevī; chronology
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sakaifd/issue/54930/713212?publisher=sakarya

Kur’ân üzerine yapılan faaliyetler neticesinde ortaya çıkan ilmi birikimi araştırma konusu edinen alan, tefsir ilminin alt dallarından biri olan tefsir tarihidir. Farklı telif türlerini barındıran tefsir tarihiyle ilgili eserleri muhteva ve yöntem açısından ikili tasnife tabi tutmak mümkündür. Muhteva bakımından tefsir tarihi çalışmaları, müstakil olan ve müstakil olmayan eserler şeklinde iki kısma ayrılabilir. Yöntem bakımından ise tabakât türü ve ekol merkezli eserler şeklinde ikili ya da ansiklopedik tefsir tarihi eserleri şeklinde bir başlık daha eklenerek üçlü bir tasnif oluşturulabilir. Bu makalede muhteva bakımından müstakil; yöntem bakımından ise tabakat türü tefsir tarihi eserlerinden Ahmed b. Muhammed el-Edirnevî’nin (ö. 1095/1684’ten sonra) Ṭabaḳâtü’l-Müfessirîn adlı eseri konu edilecektir. Önce tabakât ve tabakâtü’l-müfessirîn kavramlarına ve genel hatlarıyla Edirnevî öncesi tefsir tabakât literatürüne değinilecektir. Ardından müellif hakkında bilgi verilecek; devamında eserin nüshaları, kaynakları, metodu ve tefsir tabakat literatürüyle ilişkisi incelenecektir. Son olarak Edirnevî’nin sistemini sürdüren Giritli Sırrı Paşa (ö. 1895), Bergamalı Cevdet Bey (ö. 1926) ve Ömer Nasuhi Bilmen’in (ö. 1971) eserleri ve Edirnevî’nin yöntemiyle ilişkileri hakkında bilgi verilecektir.