تاثیر پیش تیمار بذر با اسید آبسیزیک در القای تحمل به تنش گرما در گیاهچه‏ ی ذرت (Zea mays L.)

• Main Authors: محمود عطارزاده, حمیدرضا بلوچی, مجید رجایی, فرزانه پولادی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Birjand 2017-12-01
• Series: Environmental Stresses in Crop Sciences
• Subjects: دمای برگ; ذرت; ماده خشک; محتوای نسبی آب
• Online Access: http://escs.birjand.ac.ir/article_629_7da4b73e200c125a06e066a7c0ef2edd.pdf

اسید آبسیزیک یکی از هورمون‏های گیاهی است که نقش عمده‏ای در چرخه زندگی گیاه داشته و بسیاری از فرایندهای مهم فیزیولوژیکی ازجمله  نمو و سازگاری گیاه به تنش‏های محیطی را تنظیم می‏نماید.اسید آبسیزیکاز طریق کنترل وضعیت آبی گیاه تحت تنش، اثرات زیان‏بار خسارت تنش گرما را به‌طور چشمگیری کاهش می‏دهد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در سال 1392 انجام گرفت. فاکتور اول شامل پیش‌تیمار هورمون اسید آبسیزیک در 4 سطح صفر، 50، 100 و 200 میکرومولار و فاکتور دوم شامل اعمال تنش گرما با درجه‌حرارت 40 درجه سانتی‏گراد در 4 بازه‏ی زمانی صفر، 8، 16 و 24 ساعت بود که به گیاهچه‏های ذرت، هیبرید سینگل‌کراس 704 اعمال شدند. گیاهچه‏های ذرت قادر به تحمل تنش گرمایی 8 ساعت بودند و تأثیر منفی گرما با افزایش مدت‌زمان آن افزایش یافت که منجر به کاهش تولید ماده خشک اندام هوایی در تنش گرمایی 16 و 24 ساعته ‎گردید. افزایش غلظت اسید آبسیزیک و تنش گرما باعث کاهش معنی‏داری در کلروفیل a ذرت گردید، به‌طوری‌که در شرایط گرمای 24 ساعته و غلظت 200 میکرومولار اسید آبسیزیک، با کاهش 9/36 درصدی نسبت به شاهد به دست آمد. همچنین تنش گرمای 24 ساعت سبب کاهش کارتنوئید به میزان 17 درصد نسبت به شاهد گردید. غلظت 50 و 100 میکرومولار اسید آبسیزیک، تا حدودی توانسته سبب کاهش نشت یونی برگ، افزایش محتوای نسبی آب و شاخص سبزینگی برگ ذرت شود، که درنتیجه سبب افزایش وزن خشک اندام هوایی ذرت در شرایط تنش گرما می‏گردد.