توصیف و تحلیل ساخت‌های ایدئولوژیک در گفتمان دادگاه خانواده، زنان خواستار طلاق بر پایه‌ی رویکرد ون‌دایک (2006): رویکرد زبانشناسی حقوقی

با در نظر گرفتن اینکه ساز و کارهای زبانی در بازتولید سلطة اجتماعی نقش دارند و به کنترل ذهن سوژه­ها از طریق بازنشر ایدئولوژی­ها می­ پردازند، کشف لایه ­های زیرین جنبه‌ های سطحی که مربوط به سازمان‌دهیِ ساختاریِ کلام است، می‌تواند به ظهور یک بینش عمیق‌تر منجر شود. شناختِ زبان به مفهوم گفتمانی آن، ابزار...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: حسین حلاج زاده بناب, سید فرید خلیفه لو, فردوس آقاگلزاده
Format: Article
Language:fas
Published: Alzahra University 2018-11-01
Series:زبان پژوهی
Subjects:
Online Access:http://jlr.alzahra.ac.ir/article_2764_9b02ca27991a256619da6c918d428ce1.pdf
Description
Summary:با در نظر گرفتن اینکه ساز و کارهای زبانی در بازتولید سلطة اجتماعی نقش دارند و به کنترل ذهن سوژه­ها از طریق بازنشر ایدئولوژی­ها می­ پردازند، کشف لایه ­های زیرین جنبه‌ های سطحی که مربوط به سازمان‌دهیِ ساختاریِ کلام است، می‌تواند به ظهور یک بینش عمیق‌تر منجر شود. شناختِ زبان به مفهوم گفتمانی آن، ابزار مناسبی برای تحلیلی واقع‌ گرایانه از اندیشه‌ها و ایدئولوژی‌های گروه‌ها را فراهم می‌آورد. نوشتة حاضر، به تحلیل گفتمان زن­های خواستار طلاق در دادگاه­های خانواده، بر پایة نظریة جامعه، شناخت و گفتمان ون‌دایک (Vandijk, 2006) پرداخته­ است و بر مبنای20 جلسه حضور تصادفی در دادگاه خانوادة شهر زاهدان و ثبت اظهاراتِ 20 زن خواستار طلاق به انجام رسیده ­است. این پژوهش، به بررسی چگونگی بهره ­گیری جامعه آماری از ابزارهای زبانی می ­پردازد. یافته ­های پژوهش نشان می­دهد جامعة آماری موردِ بررسی، از تمامی ابزارها و راهبردهای نحوی، بلاغی و واژگان برای بزرگ­نمایی کنش ­های درست خود وعملکردهای نادرست همسرانشان بهره می­گیرند. در این میان، بیشترین تلاش­ آن­ها بر روی بزرگ­نمایی کنش­ های نادرست همسران­ و اطرافیانش بوده و جامعة آماری مورد مطالعه، کمتر به کوچک‌ نمایی کنش­ های نادرست خود و کنش ­های درست فرد مقابل می­پرداختند؛ در عمل جامعه زن­های مورد بررسی، از الگوی مربع ایدئولوژیک ون­دایک، یعنی از دو ضلع مربع ایدئولوژیک ون­دایک برای کوچک‌ نمایی کنش‌های نادرست خود و عملکردهای درست فرد مقابل خود کمتر پیروی کرده­اند.
ISSN:2008-8833
2538-1989