رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر

در فضاى نسبتا آزاد سال‌هاى اولیه دهه بیست انتشار آثار و مقالات ضد دینى افزایش یافت و جامعه مذهبى را با سیل پرسشها و شبهات جدید روبرو کرد و اندیشمندان مذهبى را به تامل واداشت. در این زمان کسروى  مشهورترین سردمدار جریان ضدمذهبى محسوب مى‌شد. وى به خصوص در دو کتاب شیعیگرى و در پیرامون اسلام که در سال 13...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: سیدمحمدعلى حسینى‌زاده
Format: Article
Language:fas
Published: Bagher al-Olum University 2006-10-01
Series:علوم سیاسی
Online Access:http://psq.bou.ac.ir/article_11847_a300ddbce7a143ea3743a967b5a613ac.pdf
id doaj-b3f066fada714ca1bc42e9fcdfc2e824
record_format Article
spelling doaj-b3f066fada714ca1bc42e9fcdfc2e8242020-11-24T22:19:08Zfas Bagher al-Olum Universityعلوم سیاسی1735-05572645-57732006-10-019شماره سی و پنجم - پاییز 8520323611847رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصرسیدمحمدعلى حسینى‌زاده0استادیار علوم سیاسى دانشگاه مفیددر فضاى نسبتا آزاد سال‌هاى اولیه دهه بیست انتشار آثار و مقالات ضد دینى افزایش یافت و جامعه مذهبى را با سیل پرسشها و شبهات جدید روبرو کرد و اندیشمندان مذهبى را به تامل واداشت. در این زمان کسروى  مشهورترین سردمدار جریان ضدمذهبى محسوب مى‌شد. وى به خصوص در دو کتاب شیعیگرى و در پیرامون اسلام که در سال 1323 منتشر شدند اسلام و تشیع را به نقد کشید. نوشته‌هاى کسروى واکنشهاى شدیدى را در پى داشت و سرانجام به قتل او منجر شد. در کنار وى على اکبر حکمى‌زاده با انتشار جزوه‌اى کوچک به نام اسرار هزارساله موجى از پاسخگویى در میان نیروهاى مذهبى را به دنبال آورد. حکمى زاده در این کتاب نقدهاى خود را به صورت سوال منتشر کرده و از علما خواسته بود به این سوالات پاسخ دهند.[1]  کسروى و حکمى‌زاده لبه تیز حملات خود را متوجه علما و جایگاه آنان در مذهب شیعه کردند و از جمله مساله ولایت فقیه و عدم مشروعیت حکومت در عصر غیبت و حقوق سیاسى فقها در عصر غیبت را به نقد کشیدند. این در حالى بود که در این زمان در حوزه‌ها این تفکر تقریبا فراموش شده بود و علما و مراجع وقت با تاسى به آیت الله حایرى از حقوق سیاسى فقها سخنى به میان نمى‌آوردند. اما پرسشها و تردیدهایى که از سوى <br clear="all" /> کسروى و حکمى‌زاده مطرح شد علما را واداشت در مورد ماهیت حکومت اسلامى و نقش فقها به تامل جدى بپردازند. بنابراین موج پاسخگویى به کسروى به تدوین رساله‌هایى منجر شد که در آنها از حکومت اسلامى سخن به میان مى‌آمد و در این رساله‌ها بود که ظاهرا براى اولین بار به طور مشخص از این مفهوم استفاده مى‌شد. بدین ترتیب اولین رساله‌هاى اسلام سیاسى در ایران عمدتا در پى پاسخگویى به کسروى و حکمى‌زاده تدوین شدند. در اینجا گزارشى اجمالى از این رساله‌ها را ارائه خواهیم کرد. <br clear="all" /> [1] . حکمى‌زاده، 1322.http://psq.bou.ac.ir/article_11847_a300ddbce7a143ea3743a967b5a613ac.pdf
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author سیدمحمدعلى حسینى‌زاده
spellingShingle سیدمحمدعلى حسینى‌زاده
رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
علوم سیاسی
author_facet سیدمحمدعلى حسینى‌زاده
author_sort سیدمحمدعلى حسینى‌زاده
title رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
title_short رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
title_full رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
title_fullStr رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
title_full_unstemmed رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
title_sort رساله‌هاى سیاسى ـ اسلامى در ایران معاصر
publisher Bagher al-Olum University
series علوم سیاسی
issn 1735-0557
2645-5773
publishDate 2006-10-01
description در فضاى نسبتا آزاد سال‌هاى اولیه دهه بیست انتشار آثار و مقالات ضد دینى افزایش یافت و جامعه مذهبى را با سیل پرسشها و شبهات جدید روبرو کرد و اندیشمندان مذهبى را به تامل واداشت. در این زمان کسروى  مشهورترین سردمدار جریان ضدمذهبى محسوب مى‌شد. وى به خصوص در دو کتاب شیعیگرى و در پیرامون اسلام که در سال 1323 منتشر شدند اسلام و تشیع را به نقد کشید. نوشته‌هاى کسروى واکنشهاى شدیدى را در پى داشت و سرانجام به قتل او منجر شد. در کنار وى على اکبر حکمى‌زاده با انتشار جزوه‌اى کوچک به نام اسرار هزارساله موجى از پاسخگویى در میان نیروهاى مذهبى را به دنبال آورد. حکمى زاده در این کتاب نقدهاى خود را به صورت سوال منتشر کرده و از علما خواسته بود به این سوالات پاسخ دهند.[1]  کسروى و حکمى‌زاده لبه تیز حملات خود را متوجه علما و جایگاه آنان در مذهب شیعه کردند و از جمله مساله ولایت فقیه و عدم مشروعیت حکومت در عصر غیبت و حقوق سیاسى فقها در عصر غیبت را به نقد کشیدند. این در حالى بود که در این زمان در حوزه‌ها این تفکر تقریبا فراموش شده بود و علما و مراجع وقت با تاسى به آیت الله حایرى از حقوق سیاسى فقها سخنى به میان نمى‌آوردند. اما پرسشها و تردیدهایى که از سوى <br clear="all" /> کسروى و حکمى‌زاده مطرح شد علما را واداشت در مورد ماهیت حکومت اسلامى و نقش فقها به تامل جدى بپردازند. بنابراین موج پاسخگویى به کسروى به تدوین رساله‌هایى منجر شد که در آنها از حکومت اسلامى سخن به میان مى‌آمد و در این رساله‌ها بود که ظاهرا براى اولین بار به طور مشخص از این مفهوم استفاده مى‌شد. بدین ترتیب اولین رساله‌هاى اسلام سیاسى در ایران عمدتا در پى پاسخگویى به کسروى و حکمى‌زاده تدوین شدند. در اینجا گزارشى اجمالى از این رساله‌ها را ارائه خواهیم کرد. <br clear="all" /> [1] . حکمى‌زاده، 1322.
url http://psq.bou.ac.ir/article_11847_a300ddbce7a143ea3743a967b5a613ac.pdf
work_keys_str_mv AT sydmḥmdʿlyḥsynyzạdh rsạlhhạysyạsyạslạmydrạyrạnmʿạṣr
_version_ 1725779899500724224