بررسی تأثیر روش های مختلف شکستن خواب بذر و اثرات تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه زنی علف هرز کهورک (Prosopis stephaniana Willd)

• Main Authors: مهدی مجاب, مجتبی حسینی, غلامرضا زمانی, اردشیر کهنسال, اسماعیل ابراهیمی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Birjand 2015-09-01
• Series: Environmental Stresses in Crop Sciences
• Subjects: Biology; Osmotic potential; Weed ecology; Weed management
• Online Access: http://escs.birjand.ac.ir/article_206_846b0b5b51ea7e519e054e34aeec1c5a.pdf
• ISSN: 2228-7604; 2383-3084

رکود بذر از مهمترین موانع در بررسی تأثیر عوامل مختلف محیطی بر ویژگی­های جوانه­ زنی بذور علف‌های هرز می­باشد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار بر روی بذور علف­ هرز کهورک اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 زمان مختلف (10، 20، 30، 40، 50 و 60 دقیقه) نگهداری بذوردر اسید سولفوریک 95 تا 98 درصد، خراش ­دهی مکانیکی توسط سنباده به مدت 5 دقیقه، خیساندن بذور در آب مقطر به مدت 24 و 48 ساعت و جوشاندن بذور در آب 95 تا 98 درجه سانتی‌گراد به مدت 5 و 10 دقیقه به همراه تیمار شاهد بودند. نتایج نشان داد که، تیمارهای خراش­ دهی شیمیایی و فیزیکی باعث جوانه­ زنی این علف­ هرز شده بودند و بیشترین سرعت جوانه ­زنی، طول ریشه ­چه و ساقه ­چه، وزن تر ریشه ­چه و ساقه ­چه در زمان 60 دقیقه نگهداری بذور در اسید سولفوریک حاصل شد. جهت بررسی تأثیر تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف پتانسیل اسمزی و ماتریک در چهار سطح( 3/.-، 5-، 10- و 15- بار) و شاهد بودند. نتایج نشان داد که، با منفی ­تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک درصد و سرعت جوانه­ زنی به طور معنی ­داری نسبت به شاهد کاهش یافت (0/001>p) و این کاهش در تنش خشکی  بیشتر بود. پارامتر X­50مدل لجستیک سه پارامتری حاکی از کاهش 50 درصدی حداکثر جوانه­ زنی کهورک در پتانسیل‌های اسمزی 16/23- بار و ماتریک 6/26- بار می­باشد که این امر حساسیت بیشتر کهورک را به تنش خشکی نشان می­دهد.