Dysfagia po udarach mózgu – wskazówki diagnostyczne i terapeutyczne

• Main Authors: Tatiana Lewicka, Ewa Krzystanek
• Format: Article
• Language: English
• Published: Medical Communications Sp. z o.o. 2017-12-01
• Series: Aktualności Neurologiczne
• Subjects: udar mózgu; dysfagia; ocena dysfagii; zagęstniki
• Online Access: http://neurologia.com.pl/index.php/wydawnictwa/2017-vol-17-no-4/dysfagia-po-udarach-mozgu-wskazowki-diagnostyczne-i-terapeutyczne?aid=957
• ISSN: 1641-9227; 2451-0696

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia z 1980 roku udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, które trwają dłużej niż 24 godziny i mają etiologię naczyniową. Oprócz niepełnosprawności ruchowej konsekwencją przebytego udaru są zaburzenia mowy i połykania. Dysfagia neurogenna jest przyczyną trudności w przyjmowaniu pokarmów, sprzyja zachłystowemu zapaleniu płuc i niedożywieniu. Dysfagia po udarze mózgu pojawia się nagle i ma zwykle bardzo dynamiczny charakter, co nie pozwala pacjentowi na adaptację do powstałych deficytów. Rolą lekarzy i neurologopedów (logopedów), a także personelu pielęgniarskiego w oddziałach udarowych jest dokonanie szybkiej przesiewowej oceny dysfagii i wdrożenie właściwych strategii postępowania, które mają na celu wybór optymalnego sposobu podawania posiłków (np. zgłębnik nosowo-żołądkowy), wczesne rozpoczęcie terapii i profilaktykę powikłań. Dostępne narzędzia diagnostyczne przeznaczone do szybkiej przesiewowej oceny dysfagii cechują się wysoką czułością i swoistością. Terapia dysfagii jest prowadzona różnymi metodami, które służą usprawnieniu aparatu artykulacyjnego i przywróceniu możliwości doustnego przyjmowania pokarmów. W procesie leczenia ważne miejsce zajmuje właściwa konsystencja pokarmów, dostosowana do aktualnego stanu chorego. Zmianę konsystencji uzyskuje się poprzez zastosowanie zagęstnika. Badania jednoznacznie pokazują, że odpowiednia konsystencja pokarmów ułatwia połykanie, daje możliwość przyjmowania posiłków drogą doustną oraz zapobiega aspiracji i tym samym zachłystowemu zapaleniu płuc. Łatwość stosowania zagęstnika przekłada się na szerokie możliwości przygotowywania posiłków, ułatwia rodzinie i/lub opiekunom kontynuowanie zaleceń żywieniowych i zdecydowanie poprawia jakość życia pacjentów.