Ocena przejścia fali powodziowej w maju 2010 roku we wrocławskim węźle wodnym

• Main Author: Włodzimierz Parzonka
• Format: Article
• Language: English
• Published: Publishing House of the University of Agriculture in Krakow 2014-12-01
• Series: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Subjects: powódź; Wrocławski Węzeł Wodny; budowle zrzutowe; poldery
• Online Access: http://www.formatiocircumiectus.actapol.net/pub/13_4_185.pdf

System ochrony przeciwpowodziowej miasta Wrocławia powstał po powodzi w 1903 r., w latach 1905–1922. Miał on przepustowość maksymalną równą około 2300 m3 · s–1. Ważnymi elementami tego systemu są poldery Lipki–Oława, Blizanowice– Trestno i Oławka oraz kanał zrzutowy z Odry do Widawy. W lipcu 1997 r. wystąpiła katastrofalna powódź o maksymalnym natężeniu przepływu 3530 m3 · s–1 w przekroju wodowskazu Brzeg Most. Skutkiem tej powodzi było zalanie znacznej części miasta Wrocławia, uszkodzenie lub zniszczenie wielu budowli melioracyjnych i hydrotechnicznych oraz mostów i obwałowań. Zniszczony został również jaz wlotowy do kanału Odra–Widawa. Po powodzi w 1997 r. powstało szereg opracowań, dotyczących modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego (WWW). Podstawowe rozwiązanie zostało przedstawione w ramach Studium wykonalności dla zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz na rzece Odrze i modernizacji WWW [Hydroprojekt... 2004]. Przepływy obliczeniowe wynoszą odpowiednio 3100 m3 · s–1 (przepływ kontrolny, woda 1000-letnia) i 1850 m3 · s–1 (przepływ miarodajny, woda 200-letnia). Kontynuacją tego Studium jest wykonywany aktualnie Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry. W maju i czerwcu 2010 r. wystąpiła w dorzeczu Odry powódź o natężeniu maksymalnym rzędu 2100–2200 m3 · s–1 na wlocie do WWW. Była ona porównywalna pod względem natężenia przepływu z powodzią z 1903 r. i nieco wyższa od powodzi w 1930 r. Dla ochrony miasta Wrocławia zdecydowano o zalaniu wymienionych wyżej 3 polderów oraz o uruchomieniu kanału zrzutowego z Odry do Widawy. Szkody po powodzi były znacznie niższe niż w 1997 r. Zalana została ponownie dzielnica Kozanów. Uszkodzone zostały niektóre wały, m.in. wał polderu Lipki–Oława. Wysokie stany wystąpiły zwłaszcza na Odrze powyżej Wrocławia. Na wodowskazie Brzeg Most i Oława najwyższe stany w 2010 r. były bliskie wartościom maksymalnym z 1997 r., mimo znacznie niższego przepływu maksymalnego. Zjawisko to spowodowane zostało przez zmniejszenie przepustowości koryta rzeki, głównie przez zarośnięcie i zamulenie międzywala.