زمین‌شیمی و سنگ‌زایی گرانیتوییدهای A-type جنوب قروه (شمال‌باختری پهنة سنندج- سیرجان): شاهدی بر زمین‌ساخت کششی در حاشیة فعال قاره‌ای
منطقة بررسیشده (گلالی- ورمقان) در بخش شمالی پهنة سنندج- سیرجان و در جنوب شهرستان قروه جای گرفته است. کوارتز، آلکالی‌فلدسپار و پلاژیوکلاز از کانیهای اصلی سازندة گرانیتهای منطقه هستند. آمفیبول و بیوتیت مهم‌ترین کانیهای مافیکِ این سنگها و آپاتیت، اسفن، زیرکن و اکسیدهای آهن از کانیهای اتفاقی...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Isfahan
2020-11-01
|
| Series: | Petrology |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ijp.ui.ac.ir/article_25571_8d5126da0727c7e926d8266d9c3d0079.pdf |
| Summary: | منطقة بررسیشده (گلالی- ورمقان) در بخش شمالی پهنة سنندج- سیرجان و در جنوب شهرستان قروه جای گرفته است. کوارتز، آلکالی‌فلدسپار و پلاژیوکلاز از کانیهای اصلی سازندة گرانیتهای منطقه هستند. آمفیبول و بیوتیت مهم‌ترین کانیهای مافیکِ این سنگها و آپاتیت، اسفن، زیرکن و اکسیدهای آهن از کانیهای اتفاقی آنها هستند. گرانیتهای منطقة گلالی- ورمقان، ویژگی‌های زمین‌شیمیایی گرانیتهای A-type متآلومین را نشان میدهند و بیشتر سرشت ماگمایی شوشونیتی و کالک‌آلکالن پتاسیم بالا دارند. برپایة نمودارهای زمین‌ساختی، این سنگها بیشتر در محدودة مشترک گرانیتهای کمان آتشفشانی و گرانیتهای درونورقهای جای می‌گیرند. این نکته نشان‌دهندة پیدایش آنها در یک سیستم ماگمایی post-orogenic است. غنیشدگی از عنصرهای لیتوفیل بزرگ یون و عنصرهای با شدت میدان بالا نشان‌دهندة خاستگاهی پوستهای برای گرانیتهای بررسیشده و پیدایش ماگمای سازندة آنها در محدودة پایداری پلاژیوکلاز بی‌حضور گارنت است. در این بررسی، پیشنهاد میشود گرانیتهای A-type پیامد ذوب‌بخشی سنگهای چارنوکیتی پوستة زیرین هستند. گرانیتهای A-type در ارتباط با ماگماتیسم کششی حاصل از فرورانش نئوتتیس به زیر خردقاره ایران مرکزی، در نتیجه عقب‌گرد ورقة فرورو هستند. ازاین‌رو، تغییر رژیم زمین‌ساخت فشارشی به رژیم زمین‌ساخت کششی در زمان ژوراسیک پسین- کرتاسه پیشین (احتمالاً در یک پهنة زمین‌ساختی pull-apart)، عامل پیدایش گرانیتهای A-type در این ناحیه از پهنة سنندج- سیرجان بوده است. |
|---|---|
| ISSN: | 2228-5210 2322-2182 |