Rewiktymizacja ofiar wykorzystywanych seksualnie przez kobiety

• Main Author: Małgorzata H. Kowalczyk
• Format: Article
• Language: English
• Published: Fundacja Pedagagium 2017-07-01
• Series: Polish Journal of Social Rehabilitation
• Subjects: wykorzystywanie seksualne; dynamiczne czynniki traumatyczne; wiktymizacja pierwotna i wtórna; rewiktymizacja; transgeneracyjność wzorów przemocy
• Online Access: http://resocjalizacjapolska.pl/index.php/rp/article/view/49
• ISSN: 2081-3767; 2392-2656

Ofiary doświadczające wykorzystywania seksualnego przeżywają nie tylko fizyczną krzywdę ale przede wszystkim doznają głębokich urazów psychicznych, które bardzo często w różnych formach towarzyszą im przez całe życie. Dość często przy ustalaniu następstw bagatelizuje się płeć sprawcy. Dlatego bardzo ważne jest poznanie problemu nadużyć seksualnych z perspektywy bliskich i odległych następstw w przypadku, gdy sprawczynią tych czynów była kobieta – matka, opiekunka. W artykule, wykorzystując metodę przeszukiwania źródeł wtórnych, przedstawiono problem następstw seksualnego wykorzystywania u ofiar, które zachowań tych doświadczyły ze strony kobiet. Celem opracowania jest omówienie specyfiki przeżywanej przez ofiary obojga płci traumy powiązanej z wykorzystaniem seksualnym a także bliskich i odległych konsekwencji tych wydarzeń w postaci wiktymizacji pierwotnej oraz rewiktymizacji zaznaczającej się w dorosłym życiu w postaci zaburzeń psychoseksualnych i deficytów społecznych. Wśród konsekwencji na szczególną uwagę zasługują wyodrębnione czynniki traumatyczne o charakterze dynamicznym, które wywołują pojawienie się wielu symptomów charakterystycznych dla dzieci, które doświadczyły przemocy seksualnej. Wspomniane czynniki to: traumatyczna seksualizacja dziecka, zdrada, stygmatyzacja oraz bezsilność. Specyfika tych czynników wynika z faktu, że pozostawiają one odległe „ślady” w psychice i mogą ulec dodatkowemu wzmocnieniu w sytuacji, gdy sprawcą przemocy seksualnej jest kobieta. Wynika to z częstych postaw „zaprzeczania” wobec przemocy seksualnej stosowanej przez kobiety. W opracowaniu wskazano także na jedną z możliwych konsekwencji procesu rewiktymizacji jaką jest powielanie przez ofiary w ich późniejszym życiu wzorów zachowań powiązanych z seksualnym wykorzystywaniem dzieci. Proces ten wynikający z naprzemiennej identyfikacji sprawczyni i ofiary uruchamia mechanizm błędnego koła, który utrudnia tworzenie prawidłowych interakcji społecznych.