ماهیت «روش» و «رویکرد هندسی» و ارتباط آنها با محتوای اندیشه در فلسفۀ اسپینوزا
اسپینوزا، فیلسوف عقلگرای قرن هفدهم، به تبع سلفش دکارت قائل بود که با منطق ارسطویی و قیاس اقترانی صرف نمی‌توان در حوزۀ علم و فلسفه به یقین لازم دست یافت. از اینرو ریاضیات و بهطور خاص هندسه را سرمشق تفکر فلسفی خود قرار داد و در کتاب اخلاق، اندیشه‌های نهایی خود در حوزۀ متافیزیک و انسان‌شناسی فلسفی ر...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2018-03-01
|
| Series: | روش شناسی علوم انسانی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://method.rihu.ac.ir/article_1449_c6cb376178f3de0d5cb94095b1ed9812.pdf |
| Summary: | اسپینوزا، فیلسوف عقلگرای قرن هفدهم، به تبع سلفش دکارت قائل بود که با منطق ارسطویی و قیاس اقترانی صرف نمی‌توان در حوزۀ علم و فلسفه به یقین لازم دست یافت. از اینرو ریاضیات و بهطور خاص هندسه را سرمشق تفکر فلسفی خود قرار داد و در کتاب اخلاق، اندیشه‌های نهایی خود در حوزۀ متافیزیک و انسان‌شناسی فلسفی را در قالبی اقلیدسی و با روشی ترکیبی و تکاملی نظم بخشید.
اسپینوزا همچون دکارت، اما بهصورتی ضمنی، بین «صورت بیان» و «محتوای روش» تمایز قائل شد و برخلاف دکارت شکل ترکیبی را با محتوای اندیشه خود، که از معلول به سوی علت چینش یافته بود، سازگارتر یافت و نظام فلسفی‌اش را با توجه به این سازگاری بین شکل بیان (ترکیبی-اقلیدسی) و روش (کل‌گرایانه-تکاملی) و محتوای تفکر عرضه کرد.
در این مقاله ماهیت و محتوای این وام‌گیری‌ها و ارتباط‌ها بررسی شده و روش آن نیز مبتنی بر تحلیل فلسفی متن و بر اساس ساختار تفکر اسپینوزاست. |
|---|---|
| ISSN: | 1608-7070 2588-5774 |