برآورد نیاز آبی مراحل مختلف فنولوژیک گیاه کلزا در دو اقلیم‌ استان اصفهان

• Main Authors: امیرهوشنگ جلالی, حمید رضا سالمی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-10-01
• Series: مجله آب و خاک
• Subjects: مرحله ابتدایی رشد; مرحله توسعه رشد; عملکرد; نیاز آبی
• Online Access: https://jsw.um.ac.ir/article_39215_57a29ab7d8aaf9d7aa6e4b6cd0152175.pdf

به منظور برآورد نیاز آبی گیاه کلزا در دو اقلیم (خشک- زمستان سرد با دمای بالای نقطه انجماد - تابستان گرم A-C-W) و (نیمه خشک- زمستان سرد با دمای برابر یا کمتر از صفر- تابستان گرم SA-K-W) در استان اصفهان، پژوهشی در سال­های 1396-1394 با استفاده از طرح کاملاً تصادفی نامتعادل انجام شد. بین شهرستان‌های مختلف تفاوت معنی‌داری (در سطح 1%)  ازنظر کل آب مصرفی و همچنین نیاز آبی مراحل مختلف رشد فنولوژیک وجود داشت. در اقلیم W-K-SA (با 10 شهرستان) نیاز خالص آبیاری کلزا 4000 متر مکعب در هکتار برآورد شد. اختلاف بیشترین و کمترین نیاز آبی خالص در این اقلیم 322 متر مکعب در هکتار و به ترتیب مربوط به شهرستان‌های فریدن و فریدون‌شهر بود. به‌طور متوسط نیاز آبی مراحل ابتدایی، توسعه و (میانی + پایانی) کلزا در اقلیم W-K-SA به ترتیب برابر 450، 2187 و 1363 متر مکعب در هکتار بود. در اقلیم A-C-W (12 شهرستان) نیاز آبی کلزا در هر هکتار 892 متر مکعب بیش از نیاز آبی این محصول در اقلیم SA-K-W بود. به‌طور متوسط نیاز آبی مراحل ابتدایی، توسعه و (میانی + پایانی) کلزا در اقلیم A-C-W به ترتیب برابر 540، 2150 و 2200 متر مکعب در هکتار بود. با توجه به نتایج، شهرستان‌های واقع در اقلیم SA-K-W نسبت به اقلیم A-C-W موقعیت مناسب‌تری برای کشت کلزا داشته و صرف‌نظر از شیوه آبیاری در هر هکتار حداقل 4000 متر مکعب آب برای این منظور نیاز است. با این وجود موفقیت کشت در این اقلیم به دلیل محدودیت طول دوره رشد مشروط به کشت به هنگام است.