ارزیابی رقابت و سودمندی کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare L.) و نخود علوفه‌ای (.Pisum sativum L) در شرایط دیم

• Main Authors: عبداله جوانمرد, مصطفی امانی ماچیانی, سید بهمن موسوی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Tabriz 2018-10-01
• Series: Journal of Agricultural Science and Sustainable Production
• Subjects: شاخص بهره‌وری سیستم; عملکرد علوفه; کشت مخلوط; نسبت برابری زمین; نسبت رقابت
• Online Access: http://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_8050_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf

چکیده      به‌منظور بررسی سودمندی کشت مخلوط جو با نخود علوفه‌ای در شرایط دیم، آزمایشی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی  با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1394 اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص جو، کشت خالص نخود علوفه‌ای با تراکم‌های 100، 150، 200، 250 و 300 بوته در متر، کشت مخلوط 75 درصد جو+ 25 درصد نخود علوفه­ای (با تراکم‌های ذکر شده)، 50 درصد جو+50 درصد نخود علوفه­ای (با تراکم‌های ذکر شده) و 25 درصد جو+ 75 درصد نخود علوفه­ای (با تراکم‌های ذکر شده) بودند. نتایج نشان داد عملکرد علوفه خشک نخود علوفه‌ای و جو تحت تأثیر معنی­دار الگوهای کشت قرار گرفتند. بیشترین و کمترین عملکرد علوفه خشک جو در تیمارهای کشت خالص جو (02/352 گرم در متر مربع) و 25 درصد جو+ 75 درصد نخود علوفه­ای با تراکم 300 بوته در متر مربع (7/103  گرم در متر مربع) بدست آمد. همچنین، بیشترین عملکرد علوفه خشک نخود علوفه‌ای نیز در کشت خالص نخود با تراکم 300 بوته در متر مربع (75/93 گرم در متر مربع) حاصل شد. بیشترین نسبت برابری زمین (25/1) و نسبت برابری زمین استاندارد (11/1) در نسبت 25 درصد جو+ 75 درصد نخود علوفه‌ای با تراکم‌های 100 و 300 بوته در متر مربع بدست آمد. از لحاظ شاخص‌های رقابتی، در اکثر تیمارها نسبت رقابت و غالبیت نخود علوفه‌ای کمتر از جو بود که نشان‌دهنده توانایی رقابتی بیشتر و غالبیت جو نسبت به نخود علوفه­ای می‌باشد. مثبت بودن شاخص‌های سودمندی اقتصادی (IA)، بهره‌وری سیستم (SPI) و افت واقعی عملکرد (AYL) در همه الگوهای کشت بیانگر تأثیر مفید گیاهان بر روی همدیگر و سودمندی کشت مخلوط آن‌ها در شرایط دیم می‌باشد.