مقاله پژوهشی: توابع تعمیم یافته پتانسیل پایه کلاتون-براک در فرمول بندی MOND

• Main Author: نرگس فتحعلیان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Alzahra University 2019-06-01
• Series: فیزیک کاربردی ایران
• Subjects: توابع پایه پتانسیل کلاتون-براک; mond; منحنی چرخش کهکشان های مارپیچی
• Online Access: https://jap.alzahra.ac.ir/article_4525_6640e14364566c0d69d3f4b68dbfa739.pdf
• ISSN: 2783-1043; 2783-1051

در این مقاله مجموعه­ای از توابع پتانسیل پایه معرفی می­شود که در بسط پتانسیلِ تعمیم­یافتۀ نیوتنی دیسک­های نازک کهکشانی به­کار می‌رود. در اینجا توابع پتانسیل پایۀ کلاتون‌ـ‌براک را در دینامیک تصحیح‌شدۀ نیوتنی، برای دیسک­های نازک کهکشانی بازسازی می‌کنیم. سپس با استفاده از این توابع پایۀ اصلاح‌شدۀ جدیدْ توابع پتانسیل تعمیم­یافتۀ دیسک­های کوزمین و نمایی را بسط می­دهیم و با محاسبۀ ضرایب بسط و همگرایی کوشی نشان می­دهیم که بسط توابع پتانسیل MONDی برای این دو دیسک نمونه، بر حسب توابع تعمیم­یافتۀ پتانسیل پایۀ کلاتون‌ـ‌براک با شمار محدودی از جملات بسط (تا ۳۰ جمله) به مقدارِ دقیق پتانسیل آن­ها همگرا می­شود. بنابراین می‌توان توابع تعمیم­یافتۀ پتانسیل پایۀ کلاتون‌ـ‌براک را به عنوان مجموعۀ توابع پایه برای بسط دیگر توابع پتانسیل MONDی برای دیسک­های نازک کهکشانی به کار برد. این توابع پایه همچنین در شبیه­سازی­ها و کدهایی که برای مطالعۀ دینامیک دیسک‌های کهکشانی به کار می­روند به ویژه در روش­هایی چون شبیه­سازی N-body و particle mesh کاربرد دارند.