ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی

اصولا حفظ تنوع زیستی کشاورزی پیش شرط نیل به کشت بوم‌های پایدار است. درگذشته تنوع زیادی از گونه‌ها، ژنوتیپ‌هاو واریته‌ها در نظام‌های زراعی به کار برده می‌شد و این موضوع عامل ثبات و پایداری بوم نظام‌ها زراعی بوده است. درحال حاضر، ارقام زراعی تجاری معدودی بخش عمده تولید هر محصول را به خود اختصاص داده و...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهدی نصیری محلاتی, علیرضا کوچکی, حمید رضا توکلی کاخکی, مهدیه سلطانی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2017-08-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_35610_3f0f3212d0b3ffd8f2e733e30924eaa8.pdf
id doaj-89f2be4bdd1248de8b61f0424cdcc157
record_format Article
spelling doaj-89f2be4bdd1248de8b61f0424cdcc1572021-04-07T04:34:53ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812017-08-019111410.22067/jag.v9i1.2243135610ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضویمهدی نصیری محلاتی0علیرضا کوچکی1حمید رضا توکلی کاخکی2مهدیه سلطانی3دانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهداصولا حفظ تنوع زیستی کشاورزی پیش شرط نیل به کشت بوم‌های پایدار است. درگذشته تنوع زیادی از گونه‌ها، ژنوتیپ‌هاو واریته‌ها در نظام‌های زراعی به کار برده می‌شد و این موضوع عامل ثبات و پایداری بوم نظام‌ها زراعی بوده است. درحال حاضر، ارقام زراعی تجاری معدودی بخش عمده تولید هر محصول را به خود اختصاص داده و این موضوع ثبات و پایداری بوم نظام‌ها را دستخوش تغییر کرده است. در این مطالعه شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه خربزه (Cucumis melo L. var. Inodorus)، هندوانه (Citrullus vulgaris L.)، طالبی (Cucumis melo L. var. Cantaloupensis) در سطح ژنوتیپ و رقم مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های آماری واطلاعات مورد نیاز از سالنامه بخش کشاورزی اداره آمار و فناوری سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی (سال زراعی90-1389) و همچنین از طریق پرسشنامه‌های که برای هر یک از مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها تدوین شده بود، جمع‌آوری شد. در ادامه این پژوهش شاخص‌های تنوع مکانی مکانی سیمپسون4، شانون5، یکنواختی و شاخص تشابه سورنسون6 ارزیابی شد. نتایج نشان داد که دو شهرستان تربت جام و تایباد به‌ترتیب با داشتن 42 و 20 درصد از سطح کاشت خربزه استان خراسان رضوی دارای شاخص شانون برابر با 06/0 و 22/0 بودند. کمترین شاخص یکنواختی با مقادیر 01/0 و 02/0 به‌ترتیب در این دو شهرستان مشاهده شد که این موضوع مؤید گستردگی تک‌کشتی و تنوع کم واریته‌ای در نظام‌های تولید جالیز آن‌ها می‌باشد. از طرفی این نتایج حاکی ازکم بودن شاخص‌های تنوع واریته‌ای برای دوگونه هندوانه و طالبی در سطح استان خراسان رضوی بود.https://agry.um.ac.ir/article_35610_3f0f3212d0b3ffd8f2e733e30924eaa8.pdfخربزهشاخص سورنسونسیمپسونشانوننظام تولیدهندوانه
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
حمید رضا توکلی کاخکی
مهدیه سلطانی
spellingShingle مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
حمید رضا توکلی کاخکی
مهدیه سلطانی
ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
بوم شناسی کشاورزی
خربزه
شاخص سورنسون
سیمپسون
شانون
نظام تولید
هندوانه
author_facet مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
حمید رضا توکلی کاخکی
مهدیه سلطانی
author_sort مهدی نصیری محلاتی
title ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
title_short ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
title_full ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
title_fullStr ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
title_full_unstemmed ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
title_sort ارزیابی شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه جالیزی استان خراسان رضوی
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series بوم شناسی کشاورزی
issn 2008-7713
2423-4281
publishDate 2017-08-01
description اصولا حفظ تنوع زیستی کشاورزی پیش شرط نیل به کشت بوم‌های پایدار است. درگذشته تنوع زیادی از گونه‌ها، ژنوتیپ‌هاو واریته‌ها در نظام‌های زراعی به کار برده می‌شد و این موضوع عامل ثبات و پایداری بوم نظام‌ها زراعی بوده است. درحال حاضر، ارقام زراعی تجاری معدودی بخش عمده تولید هر محصول را به خود اختصاص داده و این موضوع ثبات و پایداری بوم نظام‌ها را دستخوش تغییر کرده است. در این مطالعه شاخص‌های تنوع زیستی زراعی سه گونه خربزه (Cucumis melo L. var. Inodorus)، هندوانه (Citrullus vulgaris L.)، طالبی (Cucumis melo L. var. Cantaloupensis) در سطح ژنوتیپ و رقم مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های آماری واطلاعات مورد نیاز از سالنامه بخش کشاورزی اداره آمار و فناوری سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی (سال زراعی90-1389) و همچنین از طریق پرسشنامه‌های که برای هر یک از مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها تدوین شده بود، جمع‌آوری شد. در ادامه این پژوهش شاخص‌های تنوع مکانی مکانی سیمپسون4، شانون5، یکنواختی و شاخص تشابه سورنسون6 ارزیابی شد. نتایج نشان داد که دو شهرستان تربت جام و تایباد به‌ترتیب با داشتن 42 و 20 درصد از سطح کاشت خربزه استان خراسان رضوی دارای شاخص شانون برابر با 06/0 و 22/0 بودند. کمترین شاخص یکنواختی با مقادیر 01/0 و 02/0 به‌ترتیب در این دو شهرستان مشاهده شد که این موضوع مؤید گستردگی تک‌کشتی و تنوع کم واریته‌ای در نظام‌های تولید جالیز آن‌ها می‌باشد. از طرفی این نتایج حاکی ازکم بودن شاخص‌های تنوع واریته‌ای برای دوگونه هندوانه و طالبی در سطح استان خراسان رضوی بود.
topic خربزه
شاخص سورنسون
سیمپسون
شانون
نظام تولید
هندوانه
url https://agry.um.ac.ir/article_35610_3f0f3212d0b3ffd8f2e733e30924eaa8.pdf
work_keys_str_mv AT mhdynṣyrymḥlạty ạrzyạbysẖạkẖṣhạytnwʿzystyzrạʿyshgwnhjạlyzyạstạnkẖrạsạnrḍwy
AT ʿlyrḍạḵwcẖḵy ạrzyạbysẖạkẖṣhạytnwʿzystyzrạʿyshgwnhjạlyzyạstạnkẖrạsạnrḍwy
AT ḥmydrḍạtwḵlyḵạkẖḵy ạrzyạbysẖạkẖṣhạytnwʿzystyzrạʿyshgwnhjạlyzyạstạnkẖrạsạnrḍwy
AT mhdyhslṭạny ạrzyạbysẖạkẖṣhạytnwʿzystyzrạʿyshgwnhjạlyzyạstạnkẖrạsạnrḍwy
_version_ 1721536646263865344