تأثیر توانبخشی شناختی و بازی های حرکتی هدفمند بر حافظه کاری کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی

• Main Authors: رضوان عباسیان بروجنی, صالح رفیعی, مهدی نمازی زاده, فرشاد تجاری
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Shahid Beheshti University of Medical Sciences 2020-06-01
• Series: Ṭibb-i Tavānbakhshī
• Subjects: اختلال هماهنگی رشدی; حافظه کاری; بازی; توانبخشی شناختی
• Online Access: http://medrehab.sbmu.ac.ir/article_1100830_1a395c7a3280d373fe1289e564a01225.pdf

<strong>مقدمه و اهداف</strong><br /> کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی در حافظه کاری به ویژه حافظه بینایی- فضایی دچار کمبود می­باشند. در پژوهش حاضر، اثربخشی مداخلات مبتنی بر توان­بخشی شناختی و بازی­های حرکتی هدفمند در بهبود عملکرد حافظه­ کاری دختران 7 تا 10 سال دارای اختلال هماهنگی رشدی مورد بررسی قرار گرفت.<br /> <strong>مواد و روش­ ها</strong><br /> روش پژوهش از نوع تجربی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با یک گروه کنترل بود. شصت دختر 10-7 سال (میانگین سنی 8/43 سال) از بین دانش­ آموزان مقطع ابتدایی شهر بروجن با استفاده از روش خوشه­ای چند مرحله ­ای انتخاب و به ‌صورت تصادفی در چهار گروه جای گرفتند (سه گروه آزمایشی و یک گروه کنترل، هر گروه 15 نفر). از پرسشنامه اختلال هماهنگی رشدی - نسخه والدین و آزمون هوش ریون برای غربال­گری اولیه و از آزمون اِن- بک (N-Back) برای سنجش عملکرد حافظه کاری قبل و بعد از دوره آزمایشی (24 جلسه 45 دقیقه­ ای، سه جلسه در هفته به مدت هشت هفته) استفاده شد. پروتکل آزمایشی برای توان­بخشی شناختی، تمرین مهارت­ های حل مسئله، هماهنگی حسی و حرکتی و هماهنگی دست و چشم و برای بازی ­های هدفمند حرکتی، تمرین مهارت­ های حرکتی ظریف و درشت با تأکید بر تعادل، هماهنگی و جهت­ یابی بودند. داده­ ها با استفاده از آزمون <em>t</em> جفت ­شده و تحلیل کوواریانس در سطح اطمینان 95 درصد تحلیل شدند.<br /> <strong>یافته ­ها</strong><br /> عملکرد حافظه کاری در گروه­های توان­بخشی شناختی، بازی هدفمند و مداخله ترکیبی از پیش­آزمون به پس­آزمون به طور معنادار افزایش یافت (0/001> <em>p</em>)، در حالیکه در گروه کنترل تغییر معنادار مشاهده نگردید (0/05< <em>p</em>). پس از کنترل تفاوت گروه ­ها در پی ش­آزمون، عملکرد حافظه کاری گروه ­های ترکیبی (98/86= <em>M</em>) و توان­بخشی شناختی (95/63= <em>M</em>) در پس­آزمون، به طور معناداری بالاتر از گروه­های بازی هدفمند (86/54= <em>M</em>) و کنترل (57/01= <em>M</em>) بود و عملکرد حافظه کاری گروه باز­ی هدفمند نیز به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل قرار داشت.<br /> <strong>نتیجه ­گیری</strong><br /> ترکیب توان­بخشی شناختی با بازی­ های هدفمند مبتنی بر فعالیت­ های ادراکی- حرکتی می­ تواند به اثربخشی بیشتری در بهبود حافظه کاری دختران 7 تا 10 سال دارای اختلال هماهنگی رشدی منجر شود.