Mit dziewiętnastowiecznego Paryża

• Main Author: Stanisław Knapowski
• Format: Article
• Language: English
• Published: Adam Mickiewicz University 2020-10-01
• Series: Praktyka Teoretyczna
• Subjects: Paryż; dziewiętnasty wiek; Georges Haussmann; Napoleon III; architektura; modernizacja
• Online Access: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/27107

Esej recenzyjny książki Pierre’a Pinona, Le mythe Haussmann, która zajmuje się zdekonstruowaniem mitu, powstałego wokół Georgesa-Eugène’a Haussmanna jako wykonawcy wielkiej przebudowy Paryża. Analiza argumentów autora odkrywa złożony charakter prowadzonych w XIX-wiecznym Paryżu prac budowlanych, których planowanie i wcielanie w życie było efektem negocjacji i współpracy, a nie arbitralnych decyzji. Ponadto pozwala na wyciągnięcie wniosków dotyczących przepracowywanego we francuskiej humanistyce przeformułowania historii II Cesarstwa, które jednocześnie rehabilituje reżim polityczny Napoleona III i jego urzędników oraz rozbija ich jednostkową ich sprawczość na rozproszone i trudniejsze do jednoznacznego zdefiniowania podmioty zbiorowe i luźniej powiązane sieci aktorów. Książka staje się więc otwarciem do przepisania historii wielkiej przebudowy, która zamiast skupiać się wyłącznie na postaci prefekta Haussmanna i jego Wspomnieniach, uwzględni szereg postaci i oddolnych działań, dzięki czemu przebudowę tę będzie można wpisać w szersze nurty dziewiętnastowiecznych procesów modernizacyjnych, których tytułowa postać była tylko epifenomenem i eponimem, nie zaś sprawcą.