کاربرد مدل DEA در ارزیابی کارآیی واحدهای اقتصادی ; مطالعه موردی سرپرستی های بانک تجارت

• Main Authors: یداله دادگر, زهرا نیک نعمت
• Format: Article
• Language: fas
• Published: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 2007-03-01
• Series: جستارهای اقتصادی
• Subjects: کارآیی واحد اقتصادی; تحلیل پوششی داده ها; واحدهای مالی ایران و سرپرستی های بانک تجارت
• Online Access: http://iee.rihu.ac.ir/article_294_6745f95ff0c50dbf6e9a66ec2b5fc3bb.pdf

تحلیل کارآمدی واحدهای اقتصادی همواره از دغدغه های اصلی محافل دانشگاهی و اجرایی بوده است. گزینش مدل مناسب در این رابطه از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از مدلهای مطرح اخیر برای سنجش کارآمدی مدل DEA است که در قالب دو مدل فرعیCCR و BCC استفاده می شود. بررسی کارآمدی و آزمون تجربی این مدلها در واحدهای اقتصادی می تواند پژوهش ارزشمندی محسوب شود. در این مقاله کارآمدی یک واحد اقتصادی در ایران ارزیابی می شود که برای این هدف سرپرستی های بانک تجارت انتخاب شده است. از آنجا که سرپرستی های بانک تجارت نقش مهمی در بازارهای مالی کشور دارند، ارزیابی کارآیی آنها از جایگاه بالایی برخوردار است. افزون بر این با توجه به افزایش رقابت از سوی بانکهای خصوصی، این سرپرستی ها می بایست کارآتر از قبل عمل نمایند. فرضیه اصلی این است که وضعیت ستانده ها و نهاده های سرپرستی های بانک تجارت، بهینه نیست و با اصلاح ترکیب عوامل، کارآیی آنها قابل افزایش است. دراین تحقیق کارآیی 38 سرپرستی بانک تجارت در کل کشور با استفاده از دو مدل CCR و BCC محاسبه و رتبه بندی واحدهای کارآ ارائه شده است. نتایج نشان می دهد که سرپرستی های مناطق سه، چهار و پنج تهران کارآتر و سرپرستی های قم، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی ناکارآ می باشند. میانگین کارآیی سه سال به ترتیب 7/79 ، 78 و 2/47 درصد است.