On Yaşındaki Çocukların Denetim Odakları ile Özsaydı Düzeylerinin İncelenmesi

• Main Authors: Seviye Cihangir, Gelengül Haktanır
• Format: Article
• Language: Turkish
• Published: Ankara University 2000-03-01
• Series: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi
• Subjects: özsaygı düzeyi; denetim odağı
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/auebfd/issue/39041/468092?publisher=ankara
• ISSN: 1301-3718; 2458-8342

Bu araştırma on yaşındaki çocukların denetim odakları ve özsaygı düzeylerini İncelemek ve bazı değişkenlerİn bu gelişim alanları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Ankara'nın üç farklı sosyo-ekonomik düzeydeki bölgelerinden tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen altı ilköğretim okulunun dördüncü sınıflarına devam eden on yaşındaki 300 çocuk üzerinde yürütülmüştür. Çocukların sayısı, cinsiyet ve sosyoekonomik düzey açısından eşitlenmiştir. Araştırmanın verileri, "Nowicki-StrickIand Denetim Odağı Ölçeği", "Coopersmith Özsaygı Envanteri" ve "Aile Bilgi Formu" kullanılarak elde edilmiştir. Bulgulara göre çocukların denetim odağı gelişimi üzerinde anne mesleği ve anne öğrenim düzeyinin önemli farklılıklara yol açtığı belirlenirken, baba öğrenim düzeyi, baba mesleği anne-babamn yaşı, çocuğun cinsiyeti, kardeş sayısı, doğum sırası, ailenin yapısı ve sosyo-ekonomik düzeyi değişkenlerinin önemli farklılıklara yol açmadığı görülmüştür. Bu bulgulara ek olarak özsaygı düzeyi üzerinde farklı anlamlı etkiler bulunmuştur. Anne-babanın yaşı ve babanın mesleği çocuğun özsaygı düzeyinde önemlifarklılıklara yol açmıştır ancak diğer değişkenler açısından önemli etkiler bulunamamıştır. Özsaygı düzeyi ve denetim odağı gelişimi arasındaki korelasyon İncelendiğinde, beklendiği gibi, daha İçten denetimli çocukların yüksek özsaygıya sahip oldukları görülmüştür.