Summary: | Yirminci yüzyılın son çeyreğinden itibaren
ortaya çıkan “Kur’ân ansiklopedisi” başlıklı matbu çalışmaların sayısı her
geçen gün artmaktadır. Kur’ân ansiklopedileri birçok dilde telif edilmiştir. Bu
çalışma “Kur’an ansiklopedisi” başlıklı
çalışmaların genel bir değerlendirmesini hedeflemektedir. Kur’ân
ansiklopedileri; çalışmayı hazırlayanlara, muhataplara ve içeriklerine göre
farklılıklar arz etmektedir. Kur’ân ansiklopedileri yazımında farklı yollar
izlenebilmektedir. Bazı çalışmalar ferdi ürün olabilirken, grup yahut kurum
çalışmalarına da rastlanabilmektedir. Ayrıca derleme hüviyetinde çalışmalar da
bulunmaktadır. Bu çalışmaların muhatapları da; halk, akademik camia, gençler
veya çocuklar gibi farklı gruplar olabilmektedir. Kur’ân ansiklopedileri
içerisinde, mushaf tertibince -muhtasar veya geniş- tefsir formunda olanlar,
Kur’ân ilimleri şeklinde olanlar, soru-cevap tarzında olanlar ve sûre eksenli
oluşturulanlar olduğu gibi, -ansiklopedilerin yaygın formatı olan- maddeler
veya makaleler halinde yazılanlar da vardır. Maddeler/makaleler halinde
oluşturulan ansiklopediler de farklı hacim ve içeriklere sahiptirler. Ayrıca,
Kur’ân hakkında “ansiklopedik sözlük” tarzı çalışmalar da bulunmaktadır. Farklı
içerik ve türlerle karşımıza çıkan bu çalışmaların -daha genel bir
değerlendirme ile- başlıca iki türe ayrıldığını söyleyebiliriz. Kur’ân
ansiklopedilerinden bir kısmı Kur’ân muhtevasına tahsis edilmişken; bazıları,
Kur’ân ve tefsir okumaları veya araştırmaları rehberi şeklinde karşımıza
çıkmaktadır.
|