Lęk przed monizmem: Potworność, parapolityka i nowożytne źródła filozofii porównawczej.

• Main Author: Mateusz Janik
• Format: Article
• Language: English
• Published: Adam Mickiewicz University 2020-10-01
• Series: Praktyka Teoretyczna
• Subjects: nowożytność; dobra wspólne; orientalizm; monizm; ontologia
• Online Access: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/27092

Poniższy tekst analizuje sposób przedstawienia monizmu jako doktryny usytuowanej na przecięciu europejskich i azjatyckich tradycji filozoficznych. Prezentacja stanowiska monistycznego w kategoriach potworności, charakterystyczna dla głównego nurtu nowożytnej myśli europejskiej, osadzona zostaje w szerszej perspektywie parapolitycznej krytyki pojęcia suwerenności oraz koncepcji kosmicznego horroru. Zestawienie to opiera się na równoczesnej lekturze przypisów do hasła „Spinoza” w Słowniku krytyczno-historycznym Pierra Bayle’a oraz opowiadania Zew Cthulhu Howarda P. Lovecrafta. W konkluzji artykułu przekonuję, że monizm należy traktować jako jeden z nurtów kolektywistycznie zorientowanej ontologii politycznej. Ontologia taka może stanowić podstawę dla nowego modelu studiów porównawczych, zbudowanych wokół pojęcia dóbr wspólnych i krytycznych wobec nowoczesnej aparatury poznawczo-politycznej, podtrzymującej i naturalizującej procesy akumulacji pierwotnej.