AZERBAYCAN – SOVYET YAZARLARININ YARATICILIĞINDA TÜRKİYE: 1960-1980 DÖNEMİ KAYNAKLARINA BİR BAKIŞ

• Main Author: Namıq AHMADOV
• Format: Article
• Language: English
• Published: Dokuz Eylul University 2019-03-01
• Series: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
• Subjects: Sovyetler Birliği; Türkiye; Mehdi Hüseyin; Gasım Gasımzadə; Elçin; Memmed Aslan; İzvestiya Gazetesi; Soviet Union; Turkey; Mehdi Huseyn; Kasum Kasumzade; Elchin; “Izvestiya” Newspaper
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/670082
• ISSN: 1302-3284; 1308-0911

ÖZ: Sovyet lideri Stalin’in ölümünden sonra demir perdelerin kaldırılması Türkiye ile ilişkilerin yeniden oluşturulmasında yeni bir dönem başlattı. Sovyetler Birliği ile Türkiye arasında yapılan bilimsel ve kültürel anlaşmalardan, yani 1964 senesinden sonra Azerbaycan’dan birçok yazar, sanat ve bilim insanının Türkiye’ye seyahati için olanaklar sağlandı. Azerbaycan Sovyet basınında, Türkiye ile ilgili konularda yazılarıyla toplumun merakını gidermeye çalışan ilk isimler arasında, Mehdi Hüseyin, Gasım Gasımzadə, Elçin ve Memmed Aslan’ın adlarını anmamız gerekir. Azerbaycan’ın ünlü yazarı, dramaturg, eleştirmen, aydın Mehdi Hüseyin’in Türkiye’ye ilk kez gidişi ve 1964 senesinde “Bir Ay ve Bir Gün” adlı kitabının okurlara sunulması dönemin en önemli olaylarından birisiydi. Daha sonraki dönemlerde Gasım Gasımzade, Elçin ve Memmed Aslan’ın Türkiye ile ilgili kitapları da yayınlar arasında yerini almıştı. Azerbaycan-Türkiye ilişkileri bakımından değerlendirildiğinde, eleştirmenler tarafından bugün bile edebiyatın iyi örnekleri olarak kabul edilen bu değerli sanat eserleri bu konuda yazılmış ilk örnekler olarak kabul edilmektedir. İzvestiya gazetesinin Türkiye’deki muhabirleri olarak çalışan Azad Şerifov ve Zaur Gadimbeyov’un kardeş Türkiye’de yaşadıklarıyla ilgili izlenimlerinin yer aldığı eserleri de Sovyet döneminde ses getirmiştir. ABSTRACT: Removal of the iron curtain after the death of the Soviet leader Joseph Stalin brought about a new stage in the restoration of relations with Turkey. After the agreements between the Soviet Union and Turkey in the field of science and culture in 1964, many Azerbaijani writers, artists and scientists were enabled to visit Turkey. When we mention Turkish theme in the Azerbaijani soviet press, the first names come to mind such authors who try to satisfy public interest as Mehdi Huseyn, Kasum Kasumzade, Elchin and finally Mammad Aslan who have created the very first journalistic works in the Soviet era-Azerbaijan. The folk writer of Azerbaijan, dramaturge, critic and public figure Mehdi Huseyn’s first visit to Turkey and presentation of his book titled “A Month and One Day” to his audience in 1964 were significant events of that time. Then books of Kasum Kasumzade, Elchin and Mammad Aslan about Turkey were presented. These valuable works of art, which even today are represented as good literary examples by critics, are considered in terms of Azerbaijani-Turkish relations the first examples written during the new era. The article also contains information about two prominent Azerbaijani journalists, who created interesting literary examples of the Soviet journalism about brotherly Turkey – Azad Sharifov and Zaur Kadymbekov, who worked in Turkey during Soviet times as the correspondents of popular “Izvestiya” newspaper, as well as their books about their lives in Turkey.