Summary: | Benzin, mazot, kimyasal ve yağların aktarımı için farklı
tipte dişli pompaların üretimi yapılabilmektedir. Dişli pompalar,
transfer setlerinde ve akaryakıt dolum istasyonlarında motor bağlantısıyla,
yakıt tankerlerinde ise “shaft” bağlantısıyla çalışmaktadırlar. İçten dişli,
paletli ve helis dişli pompalar olmak üzere gruplandırılan pompaların genel özelliği,
yerin altından akaryakıtı çekip yüksek metrajlara basabilmesidir. Ülkemizde
üretimi yapılan helis dişli pompanın debi kapasitesinin düşüklüğü, çok sesli
çalışması, pompa çıkış vanasının transfer sırasında kapatıldığında dişli ömrünü
kısaltması gibi olumsuz sonuçları vardır. Bu çalışmada, söz konusu sonuçları
azaltacak yeni bir tip ürün geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu yeni üründe,
minimum enerji tüketimi ve yüksek basınç oluşmasından kaynaklanan dişlilerde
oluşabilecek zararların önlenmesi beklenmektedir. Pompa hacmi tanker şasesi
bağlantısına sığacak ölçülerde ve montaj kolaylığı için minimum ağırlıkta
olmalıdır. IPT (Ismet Pump Technology) Akaryakıt kuruluşunun Ar-Ge bölümü
ile kıyaslama (benchmarking) çalışması yapılarak ülkemizde ve yurt dışında
üretimi yapılan helis dişli pompalar debi, hacim, ağırlık, enerji tüketimi ve
maksimum basınç kriterleri dikkate alınarak incelenmiştir. Kıyaslama çalışması
sonunda ürünlerin sessiz çalışma özellikleri ve yüksek debilere ulaşma
sebepleri ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmada hali hazırda üretimi yapılan
pompaların “by pass” sistemi, dişler arasındaki akışkan boşluğu ve giriş-çıkış
tasarımındaki hatalar gözlenmiş ve yeni bir tip tasarım önerilmiştir. Bu
tasarım, diş sayısı azaltılarak ve giriş - çıkış kavitasyonu önlenecek şekilde
yapılmıştır. Çalışmada yapılan analizlere göre, aynı enerji tüketimi ile dolum
kapasitesi 400 litre/dk debiden 600 litre/dk debiye çıktığı gözlemlenmiştir. 1
litre yakıt transferi için gerekli olan enerji tüketimi, diğer ürünler ile
karşılaştırmalı olarak incelenerek enerji verimliliği ölçülmüş ve sonuçlar
alınmıştır. Bu yeni tasarım, patent ile koruma altına alınmıştır.
|