رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان)
پگماتیت‌های منگاوی (جنوب‌خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب‌باختری همدان) بخشی از تودة گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین‌ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین‌های گنجنامه، مقدار Al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی X بیشتر از منطقه منگاوی است؛...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Isfahan
2016-09-01
|
| Series: | Petrology |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://ijp.ui.ac.ir/article_21015_a628c1974a19e72a02c94243e86eb9c3.pdf |
| id |
doaj-700a9694f9fd47da8beedb28d6491e59 |
|---|---|
| record_format |
Article |
| spelling |
doaj-700a9694f9fd47da8beedb28d6491e592020-11-25T00:48:38ZfasUniversity of IsfahanPetrology2228-52102322-21822016-09-0172712421015رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان)احمد احمدی خلجی0زهرا طهماسبی1فرهاد زال2زهرا شعبانی3گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایرانگروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایرانگروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایرانگروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایرانپگماتیت‌های منگاوی (جنوب‌خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب‌باختری همدان) بخشی از تودة گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین‌ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین‌های گنجنامه، مقدار Al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی X بیشتر از منطقه منگاوی است؛ اما در کل، جانشینی‌های اصلی در هر دو نوع تورمالین از انواع پروتون‌زایی و افزایش آلومینیم و جانشینی‌هایی است که در آنها افزایش Al و جایگاه خالی X و کاهش Fe روی‌می‌دهد. جانشینی نوع اول به پیدایش اولنیت منجر شده و دومی موجب پیدایش فویتیت و تورمالین‌های حاوی آلومینیم و جایگاه خالی X شده است. نبود ترکیب دراویت و وجود Fe# بیش از 8/0 در همه نمونه‌های آنالیزشده نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین در این پگماتیت‌هاست. افزون بر این، وجود جانشینی‌هایی از نوع جایگاه خالی X و Na+Al (سازندگان اولنیت) را می‌توان نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین دانست؛ زیراکه عناصر مورد نیاز تورمالین (بور، آهن، سدیم و آلومینیم) از خود سیال ماگمایی تامین‌شده‌است. مقدار HREEها در تورمالین‌های منگاوی به‌علت همراهی با گارنت بسیار کم است؛ اما تورمالین‌های گنجنامه در نبود گارنت دارای مقدار بالایی از این عناصر هستند. ازاین‌رو، اگرچه تورمالین‌ها دارای جانشینی‌های گسترده‌ای هستند؛ اما تمایل چندانی به جذب عناصر خاکی نادر ندارند. کانی‌های همایندِ (پاراژنز) تورمالین بیشترین ﺗﺄثیر را در کنترل مقدار عناصر خاکی نادر آن دارند.http://ijp.ui.ac.ir/article_21015_a628c1974a19e72a02c94243e86eb9c3.pdfشورلفویتیتاولنیتمنگاویگنجنامهالوندهمدان |
| collection |
DOAJ |
| language |
fas |
| format |
Article |
| sources |
DOAJ |
| author |
احمد احمدی خلجی زهرا طهماسبی فرهاد زال زهرا شعبانی |
| spellingShingle |
احمد احمدی خلجی زهرا طهماسبی فرهاد زال زهرا شعبانی رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) Petrology شورل فویتیت اولنیت منگاوی گنجنامه الوند همدان |
| author_facet |
احمد احمدی خلجی زهرا طهماسبی فرهاد زال زهرا شعبانی |
| author_sort |
احمد احمدی خلجی |
| title |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| title_short |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| title_full |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| title_fullStr |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| title_full_unstemmed |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| title_sort |
رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان) |
| publisher |
University of Isfahan |
| series |
Petrology |
| issn |
2228-5210 2322-2182 |
| publishDate |
2016-09-01 |
| description |
پگماتیت‌های منگاوی (جنوب‌خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب‌باختری همدان) بخشی از تودة گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین‌ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین‌های گنجنامه، مقدار Al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی X بیشتر از منطقه منگاوی است؛ اما در کل، جانشینی‌های اصلی در هر دو نوع تورمالین از انواع پروتون‌زایی و افزایش آلومینیم و جانشینی‌هایی است که در آنها افزایش Al و جایگاه خالی X و کاهش Fe روی‌می‌دهد. جانشینی نوع اول به پیدایش اولنیت منجر شده و دومی موجب پیدایش فویتیت و تورمالین‌های حاوی آلومینیم و جایگاه خالی X شده است. نبود ترکیب دراویت و وجود Fe# بیش از 8/0 در همه نمونه‌های آنالیزشده نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین در این پگماتیت‌هاست. افزون بر این، وجود جانشینی‌هایی از نوع جایگاه خالی X و Na+Al (سازندگان اولنیت) را می‌توان نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین دانست؛ زیراکه عناصر مورد نیاز تورمالین (بور، آهن، سدیم و آلومینیم) از خود سیال ماگمایی تامین‌شده‌است. مقدار HREEها در تورمالین‌های منگاوی به‌علت همراهی با گارنت بسیار کم است؛ اما تورمالین‌های گنجنامه در نبود گارنت دارای مقدار بالایی از این عناصر هستند. ازاین‌رو، اگرچه تورمالین‌ها دارای جانشینی‌های گسترده‌ای هستند؛ اما تمایل چندانی به جذب عناصر خاکی نادر ندارند. کانی‌های همایندِ (پاراژنز) تورمالین بیشترین ﺗﺄثیر را در کنترل مقدار عناصر خاکی نادر آن دارند. |
| topic |
شورل فویتیت اولنیت منگاوی گنجنامه الوند همدان |
| url |
http://ijp.ui.ac.ir/article_21015_a628c1974a19e72a02c94243e86eb9c3.pdf |
| work_keys_str_mv |
AT ạḥmdạḥmdykẖljy rftạrʿnạṣrạṣlywḵmyạbḵạnytwrmạlyndrpgmạtythạymngạwywgnjnạmhạstạnhmdạn AT zhrạṭhmạsby rftạrʿnạṣrạṣlywḵmyạbḵạnytwrmạlyndrpgmạtythạymngạwywgnjnạmhạstạnhmdạn AT frhạdzạl rftạrʿnạṣrạṣlywḵmyạbḵạnytwrmạlyndrpgmạtythạymngạwywgnjnạmhạstạnhmdạn AT zhrạsẖʿbạny rftạrʿnạṣrạṣlywḵmyạbḵạnytwrmạlyndrpgmạtythạymngạwywgnjnạmhạstạnhmdạn |
| _version_ |
1725255113092628480 |