درنگی بر پیوندهای معنایی و بلاغی واژگان در ابیاتی از حافظ؛ نگاهی به کتاب مهندسی‌‌ سخن در سروده‌های حافظ از محمد راستگو

• Main Author: حسین سلیمی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Isfahan 2020-09-01
• Series: Literary Arts
• Subjects: شعر; مهندسی سخن; ایهام تناسب; حافظ; محمد راستگو
• Online Access: https://liar.ui.ac.ir/article_25237_3542020c7c2c0e29f316aa88d70ce1f8.pdf

ازآنجاکه مهم ­ترین ویژگی سبکی و هنری شعر حافظ، استفادۀ اعجاب انگیز او از ایهام و انواع آن و به ­ویژه ایهام تناسب است، محققان بسیاری کوشیده اند با استخراج شواهد ایهام و انواع آن در شعر او، لایه های معنایی و رمزوارگی زبانی او را به تصویر بکشند. ازجمله پژوهشگرانی که درزمینۀ شعر حافظ، مطالعات درخوری انجام داده است و آثار ارزشمندی را در این حوزه به جامعة ادبی و علمی تقدیم کرده، محمد­ راستگوست. از­جمله آثار راستگو، کتاب مهندسی سخن در سروده های حافظ است که در سه دفتر گردآوری‌ شده است. دفتر نخست، ­به نام در پی آن آشنا، شامل سه گفتار در­بارۀ زبان و بیان هنری حافظ است. نویسنده در این کتاب، کوشیده است شگردهای هنری حافظ را برای دستیابی به هندسۀ استوار و خلل ناپذیر سخن خویش بازنماید. این مقاله کوشش دارد ضمن تأیید یا نقد توضیحات راستگو ذیل ابیات که در پیوند با شگردهای هنری حافظ آورده شده است، نکات و مطالب دیگری نیز برای تکمیل و تبیین ظرفیت های بیشتر هنری شعر حافظ و به‌ویژه ابیات بحث شده مطرح کند. روش پژوهش، کتابخانه ای و اسنادی است.