MARDİN-MAZIDAĞI HAMFOSFAT ATIKLARININ GÜBRE OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN BELİRLENMESİ

• Main Authors: Ferhan Hatipoğlu, İbrahim Erdal
• Format: Article
• Language: English
• Published: Pamukkale University 1996-03-01
• Series: Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
• Subjects: phosphorus; phosphorus source; rock phosphates; fertilization; productivity; fosfor; fosfor kaynağı; kaya fosfatlar; gübreleme; verimlilik
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/20552/219049

Bu çalışmada Etibank Fosfor Zenginleştirme Tesislerinden çıkarılan fosforlu materyalin doğrudan ve yarı yakılarak fosfor kaynağı olarak kullanabilme olanaklarını araştırmak amaçlanmıştır. Asit ve nötr reaksiyonlu iki toprakta yürütülen sera denemesinde 6 kg toprak alan saksılarda ön bitki olarak 5.5 aylık süre ile yulaf (Avena Sativa), ikinci bitki olarakta 2 ay süre ile kolza (Brassica napus) yetiştirilmiştir. Saksılara 1.2 g N (NH4 NO3), 1.5 g K2 O (K2 SO4), 1g P2 O5 sırasıyla, TSP, ince atık (İ.A), Kaba atık (K.A), yarıyanmış ince atık (Y.Y.İ.A) ve yarıyanmış kaba atık (Y.Y.K.A) olarak uygulanmıştır. Araştırmada hamfosfat atıklarının bitkilerin kurumadde, fosfor içeriği ve sömürdüğü fosfor miktarları üzerine etkileri belirlenmiştir. Araştırmada, hamfosfatların ön bitki ve ikinci bitkinin kuru madde ile fosfor kapsamları üzerine etkileri topraklar ve atıklar arasında önemli ayrımlı bulunmuştur. Yarıyanmış kaba atık fosfor kaynağı olarak topraklarda TSP ye yakın etki gösterirken bunu kaba atığın doğrudan uygulaması izlemiş, ince atığın ise gerek doğrudan gerekse yarıyanmış uygulaması en düşük etkiyi göstermiştir.