تأثیر الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفه‌ای بر میزان بار شناختی بیرونی و مهارت حل مسئله در درس فیزیک

• Main Authors: مصطفی سالاری, محمد حسن امیر تیموری, اسماعیل زارعی زوارکی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Alzahra University 2016-04-01
• Series: اندیشه‌های نوین تربیتی
• Subjects: الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفه‌ای; بار شناختی بیرونی; طراحی آموزشی; مهارت حل مسئله; یادگیری موضوعات پیچیده
• Online Access: http://jontoe.alzahra.ac.ir/article_2284_9d78c747cda6b119208a1b57f9494ed1.pdf
• ISSN: 1735-448X; 2476-7654

هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفه­ای بر میزان بار شناختی بیرونی و مهارت حل مسئله در درس فیزیک بود. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی؛ و از نظر روش­شناسی، در زمرة پژوهش­های آزمایشی است. طرح پژوهش از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه آزمایش و گروه کنترل می­باشد. جامعة آماری پژوهش شامل کلیة دانش­آموزان پسر سال اول دبیرستان منطقة 5 در سال تحصیلی 92- 1393 درشهر تهران بود. نمونه­های پژوهش، با استفاده از روش نمونه­گیری تصافی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شدند که شامل 30 نفر بود و در دو گروه آزمایش(15نفر) و گروه کنترل(15 نفر) به­طور تصادفی قرار داده شدند. گروه آزمایش، در معرض متغییر مستقل(طراحی آموزشی درس فیزیک بر اساس الگوی چهار مؤلفه­ای) قرار گرفت؛ و گروه کنترل با روش رایج آموزش دید. ابزار جمع­آوری داده­ها، مقایس اندازه­گیری 9 درجه­ای پاس(1992) بود که روایی صوری آن مورد تأیید استادان و متخصصان قرار گرفت و پایایی آن با روش بازآزمایی 85/0 به­دست آمد. ابزار دیگر، آزمون محقق ساختة مهارت حل مسئله بود که روایی صوری آن توسط متخصصان و استادان مشخص شد و پایایی آن با استفاده از روش بازآزمایی 79/0 به­دست آمد. سپس، داده­ها بااستفاده از نرم­افزار اس.پی.اس.اس. و با استفاده از آزمون­های آماری تی مستقل(برای میزان بار شناختی بیرونی) و تحلیل کوواریانس(برای آزمون مهارت حل مسئله) تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفه­ای بر کاهش میزان بار شناختی بیرونی گروه آزمایش نسبت به گروه گواه تأثیر معنی­داری دارد. همچنین، یافته­ها معنی­داری افزایش میزان مهارت حل مسئله در گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل نشان داد.