مشکل رئالیست با معرفتشناسی تکاملی

• Main Author: علیرضا منصوری
• Format: Article
• Language: fas
• Published: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 2014-03-01
• Series: روش شناسی علوم انسانی
• Subjects: معرفت‌شناسی تکاملی; رئالیسم علمی; عقلانیت نقاد; عقلانیت; عینیت; صدق
• Online Access: http://method.rihu.ac.ir/article_941_6f0f8a01d80159f5b9fbee9d4cee6c3a.pdf
• ISSN: 1608-7070; 2588-5774

تلقی علم به‌مثابۀ پدیده‌ای زیست‌شناختی در معرفت‌شناسی تکاملی (یا تطوری) متضمن در نظر گرفتن ویژگی‌هایی برای علم است که ممکن است با دیدگاه رئالیست‌ها در مورد صدق نظریه‌های علمی، عینیت آنها و نیز عقلانیت و پیشرفت در سیر تحول علم همخوانی نداشته باشد. مسئله‎‌ای که در این مقاله به آن می‌پردازیم، این است که معرفت‌شناسی تکاملی چه مشکلاتی را برای رئالیست ایجاد می‌کند و آیا رئالیست می‌تواند معتقد به معرفت‌شناسی تکاملی باشد؟ پاسخ اجمالی مقاله این است که رویکرد عقلانیت نقاد، به‌ دلیل تلقی خاصش از عقلانیت، عینیت و نقش صدق درخصوص نظریه‌های علمی، برخلاف رویکردهای موجه‌گرایانه، ظرفیت‌ لازم را برای تلائم و سازگاری دیدگاه رئالیستی و معرفت‌شناسی تکاملی داراست.