Hakiki ve Mecazi Yorumlar Bağlamında Sema ve Arza Canlılık Atfeden Ayetler

• Main Author: Ayşe Betül Oruç
• Format: Article
• Language: Arabic
• Published: Eskişehir Osmangazi University 2021-03-01
• Series: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
• Subjects: commentary; qur’an; earth; sky; metaphor; kuran; tefsir; yer; gök; mecaz
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/esoguifd/issue/60709/835082

Kur’an’da kâinatı oluşturan varlıkların birer ayet olduğu beyan edilir. Bu ifade söz konusu varlıkların Allah’ın yaratıcılığına, vahdetine ve yüce kudretine işaret ettiklerini akla getirir. Diğer yandan kâinatın insan dışındaki üyeleri olan varlıklara atıfla bazı hususlar da beyan edilir. Özellikle canlı varlıklar için mümkün olan kimi hususların akıl ve idrakten uzak kabul edilen bu varlıklara nispetle gelmesi dikkat çekicidir. Bu çalışma, ilgili ayetlerden özellikle sema ve arza canlılık atfeden ayetleri konu almaktadır. Ayetler, emir ifadelerine cevap verme, canlılara ait eylemleri gerçekleştirme, sorumlulukla muhatap olma ve kulluğun gereklerini yerine getirme gibi farklı hususlara işaret etmektedir. İlgili ayetlerin tefsirlerdeki değerlendirmelerinde hakiki ve mecazi yorumların öne çıktığı görülmektedir. İslam düşünce tarihindeki hakikat-mecaz konusundaki tartışmalar, çalışmamızda da ele alınmaktadır. Ayrıca ilgili ayetler insana yönelik mesajlar da taşımaktadır. Bu araştırma, insanın kâinata daha farklı bir gözle bakmasını sağlayarak; çevresine karşı daha duyarlı olmasına katkı sağlayacaktır.