Ekonomia niedoboru na nieludzkiej ziemi. O wspomnieniach polskich zesłańców z lat czterdziestych XX wieku do Kazachstanu

• Main Author: Anna Gawryś-Mazurkiewicz
• Format: Article
• Language: English
• Published: University of Silesia Press 2020-12-01
• Series: Postscriptum Polonistyczne
• Subjects: deportacja; Kazachstan; ekonomia; wymiana
• Online Access: https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/9799

Artykuł omawia problemy szczególnego typu wymiany ekonomicznej, które pojawiły się w sowieckim Kazachstanie lat czterdziestych dwudziestego wieku – ukazuje różne aspekty tej wymiany, jej podstawy i wartości, jej jednostki i obiegi. Problematyka ta ukazana zostaje w swym wycinku, na przykładzie wspomnień Polaków przymusowo deportowanych do Kazachstanu w latach 1939–1941. Wprowadzenie ustroju totalitarnego – w jego wyjątkowej, brutalnej, stalinowskiej postaci – na terenach zamieszkiwanych przez nomadycznych Kazachów, których wymieszano z falami przymusowych przesiedleńców, wywołało bezprecedensową dysfunkcję życia społecznego, której ofiarą padli wszyscy uczestnicy wymiany ekonomicznej, w tym zesłani tam Polacy. By opisać tę sytuację, korzystam z dwóch dopełniających się konstrukcji teoretycznych: rozważań Janosa Kornaia (ekonomia niedoboru), a także Pierre’a Bourdieu (kapitały kulturowy). Tekst podejmuje rozważania nad pozapieniężnymi i niemonetarnymi środkami płatniczymi na „nieludzkiej ziemi”.