بررسی ارزش غذایی و امکان سیلوپذیری گیاه خودروی خرفه (Portulaca oleracea L.) بدون یا مخلوط با سبوس گندم

• Main Author: محسن کاظمی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Guilan 2021-05-01
• Series: تحقیقات تولیدات دامی
• Subjects: تخمیر; تغذیه; سبوس گندم; سیلاژ; محیط کشت ثابت
• Online Access: https://ar.guilan.ac.ir/article_4700_b184702460c2ec50282fbf6d3bb0c7fa.pdf
• ISSN: 2252-0872; 2538-6107

خرفه (Portulaca oleracea L.) علف هرزی است که قابلیت رویش در بیشتر نقاط ایران را دارد، اما اطلاعات اندکی درباره ارزش تغذیه‌ای این گیاه وجود دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین ترکیب شیمیایی و فراسنجه‌های تخمیر برون‌تنی علف تازه و سیلاژ خرفه‌ بدون یا مخلوط با سبوس گندم انجام شد. خرفه‌ در مرحله‌ گل­دهی برداشت شد و بخشی از آن در محفظه‌های پلی‌اتیلنی به‌مدت 60 روز سیلو شدند. تیمارهای آزمایشی شامل 1) خرفه‌ تازه، 2) سیلاژ خرفه بدون افزودنی، 3) سیلاژ خرفه+16 درصد سبوس گندم (وزن تر) و 4) سیلاژ خرفه+32 درصد سبوس گندم (وزن تر) بود. دامنه‌ پروتئین خام از 27/19 درصد تا 86/26 درصد برای چهار تیمار متغیر بود. بیشترین مقدار pH (72/4) و نیتروژن آمونیاکی (85/10 درصد نیتروژن کل) در سیلاژ بدون افزودنی مشاهده شد، ولی غلظت اسید لاکتیک و کل اسیدهای چرب فرار در سیلاژهای دارای سبوس گندم بیشتر بود (05/0>P). با سیلو شدن خرفه، میزان تجزیه‌پذیری حقیقی ماده آلی (03/71 درصد) و ماده خشک (05/70 درصد) و پتانسیل تولید گاز (90/28 میلی‌لیتر)، در مقایسه با علف تازه کاهش یافت (05/0>P). در مجموع، علف خرفه، پروتئین و قابلیت هضم مناسبی برای تغذیه دام داشت. اگرچه ارزش تغذیه‌ای علف تازه‌ خرفه در مقایسه با سیلاژ آن بالاتر بود، اما به ‌دلیل مشکل خشک شدن، سیلو کردن می‌تواند روش مناسبی برای نگهداری آن باشد. سیلاژ خرفه‌ بدون افزودنی دارای ماده خشک اندک و همراه با کپک‌زدگی بود، اما افزودن سبوس گندم، کیفیت سیلاژ خرفه را در حد قابل قبولی بهبود بخشید.