Sosyal Zekâ ve İçsel Motivasyonun Ar-Ge Performansına Etkisi: Ar-Ge Merkezleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (The Effect of Social Intelligence and Intrinsic Motivation on R&D Performance: A Study on R&D Department Employees)

• Main Authors: Coşkun CEBECİ, Rıfat KAMAŞAK
• Format: Article
• Language: English
• Published: Isarder 2021-04-01
• Series: İşletme Araştırmaları Dergisi
• Subjects: sosyal zekâ; i̇çsel motivasyon; ar-ge performansı; doğrulayıcı faktör analizi; regresyon analizi; social intelligence; intrinsic motivation; research and development performance; confirmatory factor analysis; regression analysis
• Online Access: https://isarder.org/2021/vol.13_issue.1_article4.pdf

Amaç – Bu araştırmanın amacı sosyal zekâ ve içsel motivasyonun araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin performansına olan etkisinin incelenmesidir. Yöntem – Türkiye’de Ar-Ge merkezi belgesine sahip farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerde çalışan 407 kişiden anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Sosyal zekâ, içsel motivasyon ve Ar-Ge performans değişkenleri arasındaki ilişkilerin teorik olarak uygunluğu doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile incelenirken, değişkenler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi için regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular – İçsel motivasyonun gerek tek başına gerekse sosyal zekâ alt boyutları ile birlikte modele dahil olduğunda Ar-Ge proje başarısına olumlu katkı yaptığı bulunmuştur. Buna karşın sosyal zekâ ile Ar-Ge performansı arasında istatistiki olarak oldukça sınırlı bir ilişkiye rastlanırken, ilişki içsel motivasyonun modele girmesi ile tamamen ortadan kalkmaktadır. Bu bulgular doğrultusunda, içsel motivasyonun Ar-Ge projelerinin başarısını olumlu yönde etkilediği görülurken, sosyal zekâ faktörünün etkisinin nispeten kısıtlı olduğu sonucuna varılmıştır. Tartışma – Sosyal zekâ değişkeninin Ar-Ge proje başarısı üzerinde istatistiki olarak oldukça sınırlı bir etkiye sahip olması muhtemelen Ar-Ge ve inovasyon projelerinde çalışanların ağırlıklı olarak mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanlarında eğitim görmüş teknik altyapılı bireyler olması şeklinde açıklanabilir. İçsel motivasyonun modele dahil olması sonrasında bu ilişkinin gözlenememesinin bir nedeni, ise içsel motivasyonun sosyal zekâ ile Ar-Ge projelerinin başarısı arasındaki muhtemel aracılık etkisi olabilir. Yeni teknolojiler yaratmak, özgün fikirler ve ürünler geliştirmek için yüksek içsel motivasyonun ön plana çıkarak Ar-Ge proje başarısını etkilemesi ise literatür ile uyumlu doğal bir bulgu olarak değerlendirilmektedir. Purpose – The purpose of this research is to investigate the impact of social intelligence and intrinsic motivation on research and development performance. Design/methodology/approach – The data which were collected by a survey from 407 people working in the R&D departments of firms which operate across various industries in Turkey, were analysed. While the theoretical adequacy of the relationships between variables were tested by confirmatory factor analysis, the impact of social intelligence and intrinsic motivation on R&D performance was examined by regression analysis. Findings – The findings show that while intrinsic motivation has a positive effect on the success of R&D projects, social intelligence has a very limited contribution to R&D project performance. Besides, this limited contribution of social intelligence was removed when intrinsic motivation was entered to the model. Discussion – The limited contribution of social intelligence might be related with the technical education backgrounds (i.e. engineering, science and health) of the employees. Furthermore, the removal of the limited contribution of social intelligence after intrinsic motivation entered to the model can be explained by a possible mediation role of intrinsic motivation. The findings which present the significant effect of intrinsic motivation on R&D performance may be explained with the ability of intrinsic motivation to trigger individuals’ desires on the way of creating new technologies and developing unique ideas and products.