Autonomia poznawcza dziecka w koncepcji Marii Montessori – współczesne (re)interpretacje

• Main Author: Dorota Zdybel
• Format: Article
• Language: deu
• Published: Jesuit University Ignatianum in Krakow 2018-06-01
• Series: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Subjects: Autonomia poznawcza; niezależność; samodzielność; samoregulacja uczenia się; refleksja metapoznawcza; pedagogika Marii Montessori
• Online Access: https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/1091

Artykuł jest teoretyczną analizą montessoriańskiej koncepcji autonomii (samodzielności) poznawczej dziecka, rozumianej jako stopniowe zdobywanie kontroli nad własnym uczeniem się, budowanie zdolności do regulowania jego przebiegu i oceny efektów. Głównym celem jest ukazanie potencjału poznawczego zawartego w myśli pedagogicznej Marii Montessori, głębi jej koncepcji pedagogicznej, a zarazem zaskakującej aktualności założeń, które znajdują potwierdzenie w wynikach współczesnych badań nad uczeniem się. W pierwszej części tekstu ukazano uczenie się jako proces konstruktywistyczny, oparty na zdolności do samodyscypliny, wewnętrznego regulowania własnych impulsów, poddawania ich świadomej kontroli. W drugiej części artykułu ukazano współczesne interpretacje koncepcji M. Montessori, dokonywane przez badaczy i nauczycieli praktyków, pod wpływem najnowszych badań psychologicznych. Przedstawiona tu ewolucja poglądów nauczycieli charakteryzuje się z jednej strony dbałością o „czystość” montessoriańskiej idei, z drugiej zaś krytyczną refleksją nad własną praktyką edukacyjną i odkrywaniem w niej idei i problemów, które – choć nienazwane – tkwią głęboko zakorzenione w przygotowanym do samodzielnego uczenia się otoczeniu klasy Montessori.