Prawda metafizyki – prawda etyki. Problem etycznego statusu człowieka na gruncie filozofii Śankary

• Main Author: Kinga Kłeczek-Semerjak
• Format: Article
• Language: deu
• Published: Institute of Philosophy of the Jagiellonian University 2011-09-01
• Series: The Polish Journal of Aesthetics
• Online Access: https://pjaesthetics.uj.edu.pl/documents/138618288/138944389/eik_22_8.pdf/29640787-ce6f-48ee-bba9-3cd4800f0824

Ten rozdział jest próbą określenia koncepcji etycznych na gruncie filozofii Śankary, ze wskazaniem na fakt, iż każdą refleksję filozoficzną i etyczną uprawiał on wyłącznie w perspektywie dociekań metafizycznych i ze względu na nie. Podstawowym założeniem jest przyjęcie, że orientacja filozoficznej wizji świata jest nie tylko transcendentna, ale również antropiczna. Człowiek staje się probierzem na drodze do transcendencji. Rozwiązania zagadki bytu nie poszukuje się już w świecie zewnętrznym, ale w ludzkim wnętrzu. Jednostka zyskuje status podmiotu działającego, którego czynności mają znaczenia moralne i wpływają na cykl narodzin i śmierci oraz na ostateczne wyzwolenie. Funkcjonowanie człowieka należy zatem rozpatrywać jednocześnie w trzech porządkach: metafizycznym, antropologicznym i etycznym. Rozstrzygnięcia metafizyczne mogą być traktowane także bardziej pluralistycznie i stać się swoistą podstawą i kryterium dla moralności jako takiej. W tym kontekście rozważania i działania etyczne mogą, a nawet powinny być przyjmowane przez działający podmiot poszukujący prawdziwego poznania jako swoisty stopień na drodze do samorealizacji.