Fitobezoar żołądka – opis przypadku

• Main Authors: Przemysław Dyrla, Stanisław Wojtuń, Łukasz Jałocha, Marek Wojtkowiak, Jerzy Gil
• Format: Article
• Language: English
• Published: Medical Communications Sp. z o.o. 2011-07-01
• Series: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Subjects: bezoar; fitobezoar; rozpoznawanie; leczenie; powikłania
• Online Access: http://www.pimr.pl/index.php/wydawnictwa/2011-vol-7-no-2/fitobezoar-zoladka-opis-przypadku?aid=409

Bezoary są to ciała obce, które powstają z różnych połkniętych materiałów nieulegających trawieniu. U człowieka bezoary występują pierwotnie w żołądku, a następnie mogą przemieszczać się do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. W zależności od składników wyróżnia się fitobezoary, trichobezoary, farmakobezoary. Tworzeniu bezoarów sprzyjają: patologie w obrębie jamy ustnej, zaburzenia motoryczne przewodu pokarmowego, zwężenie odźwiernika, nieprawidłowa ilość wydzielanego soku żołądkowego, stany po operacjach żołądka oraz choroby ogólnoustrojowe i choroby psychiczne. W większości przypadków bezoary nie dają żadnych dolegliwości, ale mogą towarzyszyć im: nudności, wymioty, upośledzenie apetytu, wzdęcie, nieprzyjemny zapach z ust, uczucie szybkiego nasycenia pokarmem, utrata masy ciała i ból w nadbrzuszu. W zakresie błony śluzowej żołądka bezoary wywołują przewlekły proces zapalny, tworząc nadżerki i owrzodzenia, które mogą prowadzić do perforacji lub krwawienia z przewodu pokarmowego. W rzadkich przypadkach bezoary powodują niedrożność przewodu pokarmowego. W diagnostyce bezoarów wykorzystuje się badania obrazowe. Badanie endoskopowe umożliwia szybkie odróżnienie bezoaru od nowotworu, a niekiedy także pozwala na rozkawałkowanie bezoaru i usunięcie go. Duże bezoary wymagają leczenia operacyjnego. W leczeniu zachowawczym stosuje się leki prokinetyczne i enzymy. W omawianym przypadku pacjent zgłosił się do Kliniki Gastroenterologii z powodu dolegliwości bólowych nadbrzusza, uczucia szybkiej sytości oraz utraty masy ciała. W wywiadzie chłoniak żołądka leczony skutecznie chemioterapią mniej więcej przed 5 laty. Po badaniach laboratoryjnych i obrazowych wstępnie podejrzewano proces rozrostowy. Wykonano gastroskopię, w której stwierdzono dużych rozmiarów bezoar wypełniający żołą- dek i uniemożliwiający przejście do dwunastnicy. Ze względu na skład bezoaru – konglomerat włókien i resztek roślinnych (fitobezoar) – podjęto próbę usunięcia go metodą endoskopową. Przy pomocy pętli oraz kosza rozkawałkowano bezoar na mniejsze fragmenty. Stałe i twarde elementy usunięto przy pomocy kosza, pozostałą treść płukano wodą. Wyżej wymienione czynności powtarzano jeszcze dwukrotnie w odstępach 24-godzinnych. Po opróżnieniu żołądka z fitobezoaru uwidoczniono zniekształconą okolicę antralną oraz ciasne przejście przez odźwiernik do dwunastnicy. Po wykonanych zabiegach uzyskano ustąpienie dolegliwości oraz poprawę parametrów morfologicznych i biochemicznych krwi. Pacjent wypisany w stanie ogólnym dobrym do domu.